Uluslararası Genç Araştırmacılar Kongresi III, Ankara, Türkiye, 19 - 21 Haziran 2023, sa.20, ss.127-128
Dinleme, konuşma, okuma, yazma olarak bilinen dil becerilerinden günlük hayatta en çok dinleme
becerisi ile karşılaşılmaktadır. İnsanların olağan bir günde iletişimde harcadıkları zamanın yaklaşık %
45’ini dinleme kapsamaktadır. Bu açıdan bakıldığında dinleme becerisine sahip olmak iletişim
kurmanın en etkili yollarından biridir ve yabancı dil derslerinde asla ihmal edilmemesi
gerekmektedir. Diğer modern dillerde olduğu gibi Türk.enin öğretimi de çeşitli yöntem ve tekniklerle
gerçekleştirilmekte, bu çerçevede müfredatlar ve ders materyalleri oluşturulmakta ve bu alanda çeşitli
bilimsel araştırmalar yapılmaktadır. Geçmişten günümüze en önemli ders materyallerinin başında
gelen ders kitapları da temel dil becerilerinin öğretimi konusunda öğrencilerin ilk karşılaştıkları
materyal olarak dikkat çekmektedir. Bu düşüncelerden hareketle bu araştırmada Gazi Üniversitesi
Türk.e Öğrenim Araştırma ve Uygulama Merkezi (TÖMER) tarafından yayınlanan “Yabancılar İçin
Türk.e” adlı ders kitabında yer alan dinleme metinleri konu edinilmiştir. Dinleme becerisinin tanımı
ve önemi gibi kuramsal bilgiler verildikten sonra nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi
yöntemine göre söz konusu kitabın örneklem olarak seçilen A1 düzeyi ders kitabındaki dinleme
metinlerini incelenmiştir. Söz konusu incelemede Anita Klinglmair’in, dinleme becerisine yönelik
araştırmalar yapan Barkowski, Beile ve Kast adlı bilim insanlarının geliştirdikleri kriter
kataloglarından derlediği kriter kataloğu esas alınmıştır. İlgili katalogda yer alan ifadelere göre
yapılan inceleme neticesinde “Yabancılar İçin Türk.e” adlı ders kitabında yer alan dinleme
metinlerinin büyük oranda söz konusu kriterleri barındırdığı sonucuna varılmıştır.
Listening is the most common skill in daily life among the language skills known as listening,
speaking, reading and writing. About 45% of the total time, that people spend communicating in an
ordinary day is listening. When it is considered from this point of view, to have listening skill is one of
the most effective way to communicate and therefore listening skill should never be neglected in
foreign language teaching processes. As in other modern languages, teaching of Turkish is carried out
with various methods and techniques and within this framework curricula and course materials are
created. Also various scientific researches are carried out in this field. It is pointed out that the
coursebooks, which are one of the most important course materials from past to present, are the first
materials about teaching basic language skills that students encounter with during foreign language
teaching. Based on these points, the listening texts in the coursebook named “Turkish for Foreigners”,
that published by Gazi University Turkish Language Learning Research and Application Center
(TÖMER), were discussed in this study. In the beginning of this study theoretical information such as
the definition and importance of listening skill is given. As an example, the selected A1 level
coursebook was analyzed according to the document analysis method, one of the qualitative research
methods, and then the listening texts in this book were also analyzed. In this analysis the criteria
catalog, which was compiled by Anita Klinglmair from the criteria catalogs, were developed by
scientists named Barkowski, Beile and Kast, who conducted researches on listening skills, were taken
as a basis. As a result of the analysis carried out within the framework of the relevant criteria catalog,
it was concluded that the listening texts in the selected coursebook named “Turkish for Foreigners”
mostly contain the mentioned criteria by Anita Klinglmair.