Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, cilt.21, sa.3, ss.1807-1831, 2023 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmanın amacı dokuzuncu sınıf fizik dersi kitabında kullanılan bazı modeller türlerinin
ne sıklıkla kullanıldığını ve bu modellerin bilimsel hata içerip içermediklerini sorgulamaktır.
Çalışma doküman analizi ile yapılmıştır. Dokuzuncu sınıf için MEB’in fizik dersi kitabında
yer alan matematiksel model, harita/diyagram/tablo ve simülasyonlar incelenmiştir. Kitap
içindeki model görselleri ile bir form oluşturularak üç uzmanın görüşüne başvurulmuştur.
Modellerin hatalı olup olmadığı, hatalı ise hatanın ne olduğunu yazmaları istenmiştir. Ayrıca
hata derecelerini belirlemeleri istenmiştir. Verilerin analizi betimsel analiz yöntemi ile
yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, modeller genellikle ünitelerin içerdiği konulara,
konu uzunluklarına göre dengeli dağılmıştır. Uzmanların üçünün de doğru olarak
nitelendirdiği model oranı %34,98’dir. Modellerin yaklaşık 2/3’ünde hata olmasına karşın bu
hataların derecesi farklıdır. Toplamda hata oranı %17,40 olarak bulunmuştur. En çok hata
oranının simülasyonlarda (%52,78), en az hata oranının tablolarda (%9,62) olduğu
görülmektedir. Modellerde yer alan hatalar Ölçek/Orantı Hataları, Eksik/Hatalı Bilgiler,
Yanlış İzlenim Oluşturan Hatalar, Gösterim Hataları, Diğer Hatalar olmak üzere
sınıflandırılmıştır. En çok rastlanan hata türü Eksik/Hatalı Bilgiler, en az rastlananı ise
Ölçek/Orantı Hataları olmuştur.