7. ULUSLARARASI BESLENME OBEZİTE VE TOPLUM SAĞLIĞI KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 28 - 29 Mayıs 2022, sa.52866, ss.407-415
Öz: Son
yıllarda tüm dünyada meyve ve sebze tüketimi düşük, enerji yoğun, besin değeri düşük yiyecek ve
içeceklerin tüketiminde büyük bir artış görülmüştür. Bu beslenme modeli, büyük
marketlerin hızlı yükselişinin eşlik ettiği son yirmi yılda geleneksel
diyetlerden, batılılaşmış diyetlere geçişle birlikte şimdi neredeyse tüm
ülkelerde yaygındır. Süpermarketler, besin seçimleri ve tüketici satın alma
davranışları üzerinde önemli bir etki olarak kabul edilen pazarlama teknikleri
ile tüketiciler ve gıda sistemi arasında bir arayüz görevi görür. Basılı veya
çevrimiçi broşürler, dünya çapında geniş tüketici kitlesine ulaşan, yaygın ve
güçlü bir pazarlama biçimidir. Süpermarket satış broşürlerinin içeriğini
araştıran birçok araştırma, çoğu tanıtılan ürünün sağlıklı bir diyete katkıda
bulunmadığını bulmuştur. Promosyon ürünlerinde yapılan indirimler ve satış
broşürleri ile sağlıklı besinlere yönlendirme yapılması, tüketici sağlığının
iyileştirmesine katkı sunabileceği belirtilmektedir. Daha sağlıklı gıdaların
satın alınmasını teşvik için birçok farklı yöntem de kullanılmaktadır. Promosyon
ve reklam stratejileri, oyunlar, gazete ekleri, multimedya reklamları, market
turları ve diğer etkinlikler bunlardan bazılarıdır. Yiyecek ve içeceklerin
fiyatı, özellikle sınırlı gıda bütçeleri olan aileler arasında, yiyecek
seçiminde kritik bir etkendir. Sağlıksız gıdalara yönelik fiyat
promosyonlarının birçok ortamda yaygın olduğu ve sağlıklı gıda için fiyat
promosyonlarından daha yaygın olduğunu gösterilmektedir. Fiyat promosyonları,
promosyondan yararlanmak için bir markayı diğerine tercih etmek, daha önce
satın alınmamış bir markayı veya aromayı denemek gibi çeşitli şekillerde
alışveriş davranışını etkileyebilir, satın alınabilirliğini ve bunun da
tüketimi arttırdığı gösterilmiştir. Marketlerde sağlıklı olmayan besinleri ön
plana çıkarmayı hedefleyen yöntemlerin tersine çevrilerek sağlıklı ürünler için
kullanılması, tüketici satın alma davranışlarını etkileyerek, sağlıklı
beslenmeye teşviki ile sonuçlanacağı belirtilmektedir.