18th UBAK, Ankara, Türkiye, 16 - 17 Aralık 2023, ss.116-117
Ülkemizin sahip olduğu jeolojik, jeomorfolojik ve iklimsel çeşitlilik yaşanılan afetlerin farklılık göstermesine sebep olmaktadır. Farklı türdeki afetler ise farklı risklere yol açmaktadır. Bu da her afet türü için risk çalışmalarını zorunlu kılmaktadır. Afet risklerine karşı bilinçli bireyler yetiştirilmesi, risklere karşı farkındalığın oluşması ise ancak eğitimle sağlanabilir. Bu çalışmada CBS destekli coğrafya eğitiminin afet riskini azaltmadaki etkisi araştırılmıştır. Bunun için ArcGIS 10.8 programında oluşturulan deprem ve taşkın risk haritaları Coğrafya dersinde kullanılarak öğrencilerin yaşadıkları çevrede risk oluşturan afetleri tanımaları ve bu afetlerin neden risk oluşturduklarını coğrafi faktörlerle ilişkilendirerek olası bir afette doğabilecek risklere karşın farkındalık kazanmaları amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için Fethiye ilçesinde 2023-2024 eğitim öğretim yılında öğrenim gören basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenmiş 200 öğrenci ile çalışılmıştır. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden deneysel desende ön test- son test kontrol gruplu modelde yürütülmüştür. Araştırma verilerini toplamak için araştırmacı tarafından afet risk farkındalık ölçeği geliştirilmiştir. Yapılan analizler ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermiştir. Çalışma sonunda CBS destekli coğrafya eğitimi alan bireylerin afet risklerine ilişkin farkındalıklarında anlamlı bir artış olacağı öngörülmektedir.
The geological, geomorphological, and climatic diversity of our country leads to variations in the occurrence of disasters. Different types of disasters result in different risks, necessitating mandatory risk studies for each type of disaster. Raising conscious individuals against disaster risks and creating awareness of these risks can only be achieved through education. In this study, the impact of Geographic Information Systems (GIS) supported geography education on reducing the risk of disasters was investigated. For this purpose, earthquake and flood risk maps created in the ArcGIS 10.8 program were used in the Geography course to help students recognize the disasters that pose a risk in the environment they live in and to gain awareness of the risks that may arise in a possible disaster by associating why these disasters pose a risk with geographical factors. In order to realize this aim, 200 students who were determined by simple random sampling method among the students studying in the Fethiye district of Muğla province in the 2023-2024 academic year were studied. The research was carried out in the experimental design, which is one of the quantitative research methods, in the pretest-posttest control group model. Disaster Risk Awareness Scale was developed by the researcher to collect research data. Analyses showed that the scale was valid and reliable. At the end of the study, it is predicted that students who receive GIS-supported geography education will have a significant increase in their awareness of disaster risks.