Akademik Veri Yönetim Sistemi
YAPILI ÇEVRE DEĞERLENDİRMELERİ , Hale DEMİR KAYAN, Editör, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, ss.223-240, 2022
Diyarbakır, yüzyıllar boyunca çeşitli medeniyetlerin izlerini taşımış, kültür,
sanat, bilim merkezi ve önemli ticaret yollarının kavşak noktasında bulunmasından
dolayı çok sayıda anıtsal yapıya sahiptir. Bu yapılar; inşa edildikleri dönemin mimari, teknik, estetik ve malzeme özelliklerini yansıtmaları açısından korunması çok
değerli ve halk için önemlidir (Halifeoğlu ve Dalkılıç, 2015). Diyarbakır kent merkezine hükmeden devletlerin neredeyse tamamı, jeopolitik öneme sahip yollar ve
kaleler bulunduran Çınar ilçesinde de hâkimiyet kurmuş ve dönemsel izler bırakmıştır. Diyarbakır ilinin güney sınırlarında bulunan Çınar ilçesi, kent merkezine 20
km uzaklıktadır. Eski adıyla Melkis, Hanakpınar, Akpınar olarak anılan ilçe, tarihî
Diyarbakır-Mardin Kervan Yolu üzerinde yer almaktadır. Kuruluşu, M.Ö. 2000’li
yıllarda bölgede hakimiyet kuran Hurriler dönemine dayanmaktadır. İlçede; eski
çağlara ait höyükler, Roma, Bizans, İslam Devletleri ve Osmanlı Devleti gibi medeniyetlere ait kale, köprü, kale kent, antik yerleşme, ören yeri, han, değirmen,
medrese, cami, kasır, çeşme vs. gibi birçok tarihî unsurun varlığı mevcutken, hâlen ün yüzüne çıkarılmamış kültürel ve tarihî değerler de tespit edilmeyi beklemektedir (Doru ve Ay, 2015, s.136). Çalışmada, Çınar ilçesinin Altınakar Köyü Gelensu Mezrası’nda yer alan Güzelşeyh Kasrı ele alınmıştır. Çalışma kapsamında; Güzelşeyh Kasrı’nın mevcut durumunun tespiti yapılmış, Laser Scanner cihazı ile tarama yapılarak rölövesi elde edilmiştir. Yapıda
meydana gelen hasarlar ve malzeme analizi detaylı bir şekilde incelenmiş ve çizimlere aktarılarak değişme ve bozulmalarının belgelemesi yapılmıştır.