BİR DEVLET LİSESİNDE ÖĞRENİM GÖREN ADÖLESANLARIN SAĞLIKLI YAŞAM TARZI İNANÇLARI: TANIMLAYICI BİR ÇALIŞMA


Çak Üçler E., Bilgili N.

BICSS 11th INTERNATIONAL CONFERENCE ON APPLIED SCIENCES, Skopje, Makedonya, 4 - 07 Nisan 2024

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Skopje
  • Basıldığı Ülke: Makedonya
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Bu araştırma adölesanların sağlıklı yaşam tarzlarına ilişkin inançlarını belirlemek ve inançlarının bazı sosyo-demografik değişkenlerle ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır.

Materyal ve Metot: Tanımlayıcı-ilişkisel türdeki çalışma için Ankara kent merkezinde bir lisede öğrenim gören 740 öğrenci araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırmada veriler, araştırmacılar tarafından oluşturulan anket formu ve Adölesanlar için Sağlıklı Yaşam Tarzı İnanç Ölçeği ile sınıf ortamında toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde bağımsız iki grubun karşılaştırmasında t-testi (Independent sample t-testi), ikiden fazla grubun karşılaştırmasında tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmış ve varyansların homojenlik varsayımının sağlanamadığı durumlarda Welch istatistiği kullanılmıştır. Çoklu karşılaştırma testi olarak Tamhane ve Bonferroni testleri kullanılmıştır. Tüm analizlerde, istatistiksel anlamlılık değeri olarak p <0,05 kabul edilmiştir.

Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 15,76±1,17’dir. Adölesanlar için Sağlıklı Yaşam Tarzı İnanç Ölçeğinden aldıkları puan 56,47±11,93’tür. Öğrencilerin cinsiyeti, ekonomik durumu, fiziksel aktivite yapma durumu, fiziksel aktivite yapma sıklığı, haftada yapılan fiziksel aktivite süresi, günde tüketilen öğün sayısı, öğün atlama durumu, günlük beslenme şekli, haftada tüketilen fast food sıklığı, uyku süresi ve uyku problemi durumunun istatistiki açıdan anlamlı farklılıkların olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Cinsiyet ve fiziksel aktivite yapma durumu değişkenleri ölçek puanını olumlu olarak etkilerken, ekonomik durum, fiziksel aktivite yapma sıklığı, haftada yapılan fiziksel aktivite süresi, günde tüketilen öğün sayısı, öğün atlama durumu, günlük beslenme şekli, haftada tüketilen fast food sıklığı, uyku süresi ve uyku problemi değişkenleri ise ölçek puanını olumsuz etkilemektedir.

Sonuç: Bu araştırmada adölesanların sağlıklı yaşam tarzına ilişkin inançlarının orta düzeyin biraz üzerinde olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin cinsiyeti, ekonomik durumu, fiziksel aktivite yapma durumu, fiziksel aktivite yapma sıklığı, günde tüketilen öğün sayısı, öğün atlama durumu, günlük beslenme şekli, haftada tüketilen fast food sıklığı, uyku süresi ve uyku probleminin varlığı gibi sosyo demografik özelliklerinin sağlıklı yaşam tarzı inançlarını etkilediği bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Adölesanlar, sağlıklı yaşam tarzı, inanç

Aim: This study was conducted to determine adolescents' beliefs about healthy lifestyles and to examine the relationship between their beliefs and some socio-demographic variables.

Material and Method: For this descriptive-relational study, 740 students studying in a high school in Ankara city center were included in the study. Data were collected in the classroom using a questionnaire form created by the researchers and the Healthy Lifestyle Belief Scale for Adolescents. In the evaluation of the data, Independent sample t-test was used for the comparison of two independent groups, one-way analysis of variance (ANOVA) was used for the comparison of more than two groups and Welch statistics was used in cases where the assumption of homogeneity of variances was not met. Tamhane and Bonferroni tests were used as multiple comparison tests. In all analyses, p < 0.05 was accepted as statistical significance value.

Findings: The mean age of the students was 15.76±1.17 years. Their score on the Healthy Lifestyle Belief Scale for Adolescents was 56.47±11.93. It was determined that there were statistically significant differences in the gender, economic status, physical activity status, frequency of physical activity, duration of physical activity per week, number of meals consumed per day, skipping meals, daily diet, frequency of fast food consumed per week, sleep duration and sleep problems (p<0.05). While gender and physical activity status variables positively affect the scale score, economic status, frequency of physical activity, duration of physical activity per week, number of meals consumed per day, meal skipping status, daily diet, frequency of fast food consumed per week, sleep duration and sleep problem variables negatively affect the scale score.

Conclusion: In this study, it was found that adolescents' beliefs about healthy lifestyle were slightly above the middle level. Socio-demographic characteristics of the students such as gender, economic status, physical activity status, frequency of physical activity, number of meals consumed per day, skipping meals, daily diet, frequency of fast food consumed per week, sleep duration and presence of sleep problems were found to affect their healthy lifestyle beliefs.

Keywords: Adolescents, healthy lifestyle, beliefs