“Farklı Hasta, Farklı İlaç, Aynı Sonu: Akut Distonik Reaksiyon“

Tomar Güneysu S., Yılmaz E., Çolak Ö., Akca Çağlar A., Derinöz Güleryüz O.

18. Ulusal Çocuk Acil Tıp Ve Yoğun Bakım Kongresi Ve 14. Çocuk Acil Tıp Ve Yoğun Bakım Hemşireliği Kongresi, Antalya, Türkiye, 2 - 05 Kasım 2022, ss.361-362

Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
Basıldığı Şehir: Antalya
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.361-362
Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş Akut distonik reaksiyon (ADR) sıklıkla antiemetik ve antipsikotik ilaçlar ile gelişen bir klinik durumdur. Sıklıkla tedavi dozlarında ve tedavi yan etkisi olarak görülmektedir. Bu yazıda, ilaç alımı sonrası ADR ile acil servise başvuran iki olgudan bahsedeceğiz. Olgu 1: Daha önce sağlıklı 17 yaşında kız hasta, üç gündür devam eden ishal yakınması nedeniyle başlanan 10 mg metoklopromid tablet alımından 30 dakika sonra başlayan gözlerini kapatamama ve yukarıya deviasyon yakınması ile başvurmuştu. Öz- ve soygeçmişte özellik olmayan hastanın ilk değerlendirmesinde vital bulguları stabildi. Fizik incelemesinde, gözleri yukarı deviye olup, parmak takibi yoktu. Hastada metoklopramide bağlı ADR geliştiği düşünüldü. Hastaya 1.25mg/kg/doz difenhidramin IV verildi. Yaklaşık 45 dakika sonra semptomları düzelen hasta altı saatlik izlem sonrası taburcu edildi. Olgu 2: Obsesif kompulsif bozukluk nedeniyle 3 yıldır 0,5-1 mg/kg/doz dan kullanan 13 yaşında erkek hasta boyunda kasılma ve ağrı yakınması ile başvurdu. Başvurudan bir saat önce anksiyetesinde artış olması nedeniyle standart tedavi dozuna ek olarak 37,5 mg sertralin (0,75mg/kg) daha aldıktan 30 dakika sonra şikayetlerinin başlaması nedeniyle başvurdu. Öz- ve soygeçmişte özellik olmayan hastanın ilk değerlendirmesinde vital bulguları stabildi. Hastada sertralin kullanımına bağlı ADR geliştiği düşünüldü. Hastaya 1.25mg/kg/doz difenhidramin IV verildi. Altı saatlik izlem sonrası hasta taburcu edilip sertralin kullanımıyla ilgili bilgilendirildi. Tartışma, Literatürde ADR’lerin sıklıkla antiemetik ve antipsikotik ilaçların teropatik kullanımı sırasında tedavi yan etkisi nedeniyle geliştiği bildirilmiştir. Sıklıkla baş boyun bölgesi distonisi olarak görülür; nadiren laringospazm gibi yaşamı tehdit eden durumlar ile de gelebilir. Olgu-1 tedavi dozunda antiemetik kullanımı sonrası oküler distoni ile başvururken; Olgu-2 ek doz antipsikotik kullanımı ile gelişen baş boyun bölgesi distonisi ile karşımıza çıkmıştır. Açıklanamayan klinik durumlarda distoni akla gelmelidir. Difenhidramin tedavide ilaçların kolinerjik etkilerini geri çevirmek için kullanılabilir. Ancak distoniden en önemli korunma yöntemi gereksiz ilaç kullanımından kaçınmaktır.