X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde, Türkiye, 27 - 30 Haziran 2012, cilt.1, ss.102
Bilimsel Süreç Becerileri: Fen bilimlerinde öğrenmeyi kolaylaştıran, öğrencilerin
aktif olmasını sağlayan, kendi öğrenmelerinde sorumluluk alma duygusunu geliştiren,
öğrenmenin kalıcılığını artıran ayrıca araştırma yol ve yöntemlerini kazandıran temel
becerilerdir. Fen ve Teknoloji müfredat programlarının temel bileşenleri arasında yer alan
bu becerilerin kazandırılmasında okulda yapılan etkinlikler kadar, okul dışı etkinlikler de
önem taşımaktadır. Bu çalışma, bir okul dışı etkinlik olarak kurgulanan akvaryumda balık
besleme ödevlerinin, öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmede nasıl
kullanılabileceğini araştırma amacıyla yapılmıştır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden
durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma, Niğde ilinde bulunan bir ilköğretim okulunda 6. 7.
ve 8. Sınıflarda öğrenim gören 17 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma 10 hafta
sürmüştür. Öğrencilere çeşitli akvaryum balıkları dağıtılmıştır. Öğrenciler daha önceden bu
balıklar hakkında herhangi bir ön bilgiye sahip olmayıp, balıkların sorumluluğunu almıştır.
Her öğrenci evinde uygun şartları sağlayarak balıklarının bakımını üslenmiştir.
Akvaryumda balık besleme görevi gibi görünen bu faaliyetler geri planda bazı bilimsel
süreç becerilerini çalıştırmıştır. Bu bilimsel süreç becerilerinin kullanımı, öğrenci
günlükleri ve grup görüşmelerinden takip edilmiştir. Bu seanslardan ve günlüklerden
toplanan veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu analizler bir okul dışı
etkinlik olarak akvaryumda balık besleme görevlerinin öğrencilerin gözlem, sınıflama,
tahmin, çıkarım, bilgi ve veri toplama, verileri kaydetme, değişkenleri belirleme/
değiştirme, hipotez kurma, ölçme, karşılaştırma, sunma gibi bilimsel becerilerinin
kullanılmasını sağlamıştır.