18.Ulusal El ve Üst Ekstremite Cerrahisi Kongresi & 7. Ulusal El Rehabilitasyonu Kongresi, Türkiye, 24 - 27 Mayıs 2023
Giriş-Amaç: Telerehabilitasyon, hastaların rehabilitasyona ulaşmada zorluk yaşadıkları durumlarda, özellikle geçtiğimiz pandemi döneminde, alternatif bir yöntem olarak ortaya çıkmıştır. Biz de kliniğimizde pandemi kısıtlamaları nedeniyle fleksör tendon onarımı sonrası uzaktan tedavi yöntemini denemiştik. Bu yöntem ile iyi fonksiyonel sonuçlar almamızın ardından, günlük pratiğimizde de telerehabilitasyonu hastalara seçenek olarak sunmaya başladık. Bu çalışmada, fleksör tendon onarımı yapılan hastalarda uzaktan ve yüz yüze yapılan fizyoterapi programının sonuçlarını karşılaştırmayı amaçladık.
Gereç-Yöntem: Çalışmaya fleksör tendon tamiri sonrası fizyoterapiye yönlendirilen hastalar dahil edildi. Uzaktan tedavi seçeneğini tercih eden hastalar telerehabilitasyon grubuna, diğer hastalar ise yüz yüze tedavi grubuna alındı. Tüm hastalar WALANT anestezi yöntemiyle ameliyat edildi ve dorsal bloklu statik splint içerisinde ve erken aktif hareket protokolüne göre takip edildi. Telerehabilitasyon grubunda tedavi seansları senkronize video konferanslarla yapıldı. Her iki grupta da hastalar haftada bir kez görüldü ve aynı egzersiz programı uygulandı. Aktif egzersizlerde hareket açısı, 4. haftanın sonunda tam yumruğa ulaşılacak şekilde haftalık olarak ilerletildi. Atel 5. haftada yarı zamanlı (sadece gece kullanımı); 6. haftada ise tamamen çıkarıldı. Tüm hastalar ameliyat sonrası 6., 8. ve 12. haftalarda değerlendirme için kliniğe çağrıldı. Her vizitte total aktif hareket (TAH) ölçüldü ve özür düzeyi Kol, Omuz ve El Sorunları Anketi (Disabilities of The Arm, Shoulder and Hand) (DASH) ile değerlendirildi. TAH ve DASH skorları gruplar arası ve grup içi karşılaştırıldı.
Bulgular: Toplam 5 hasta takibi bıraktı. Her gruptan birer hastada (biri splinte uyumsuzluk, diğeri travma nedeniyle) rüptür meydana geldi. Telerehabilitasyon grubunda 10 ve yüz yüze tedavi grubunda 9 hastanın verileri analize dahil edildi. Gruplar yaş (p=0,13) ve cinsiyet dağılımı (p=0,51) açısından benzerdi. Telerehabilitasyon grubundaki 5 hasta ikinci parmağından, 2 hasta yüzük parmağından ve 2 hasta küçük parmağından yaralanmıştı. Yüz yüze tedavi grubunda 4 hasta ikinci parmağından, 1 hasta yüzük parmağından ve 5 hasta küçük parmağından yaralanmıştı. Grup içi analiz sonucunda, her iki grupta da ardışık haftalarda TAH ve DASH skorlarında anlamlı iyileşme görüldü (p<0.01). Grupların her üç değerlendirmedeki TAH ve DASH puanları, 8. hafta DASH puanı (p=0.045) hariç, benzer bulundu (p>0.05). Her iki grup içerisindeki bazı hastalarda ekstansiyon defisiti görülmesine karşın, tüm hastaların son değerlendirmelerinde TAH düzeyi mükemmel veya iyi şeklindeydi.
Tartışma ve Sonuç: Bu ön çalışmanın sonuçları, fleksör tendon onarımlarından sonra uygulanan uzaktan ve yüz yüze fizyoterapinin benzer sonuçlar verdiğini ortaya koymuştur. Pandemi sürecinde gündeme gelen telerehabilitasyon, artık alternatif bir tedavi yöntemi olarak görülebilir ve yüz yüze tedaviye benzer sonuçlar ortaya koyduğu için tercih eden hastalara seçenek olarak sunulabilir.
Anahtar Kelimeler: fleksör tendon, rehabilitasyon, telerehabilitasyon, tendon yaralanmaları