Suç Bağlamında Yapılı Çevre Ve Mekan Analizi


Yıldırım A., Beyhan F.

12th INTERNATIONAL CONGRESS ON ENGINEERING AND TECHNOLOGY MANAGEMENT, İstanbul, Türkiye, 9 - 10 Kasım 2024, ss.334, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.334
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İnsan odaklı disiplinlerden biri olan mimarlık, etrafında yaşamın şekillendiği yapılı çevre ve mekanı tasarlar. Yapılı çevre ve mekan, yaşama ev sahipliği yaparak insan eylemlerine çok yönlü bir etkileşim ortamı sağlar. İnsanlar üzerinde fiziksel ve psikolojik etkenler ile karşılıklı etkileşim içerisinde olunan bu ortamda; yapılı çevre unsurlarının tasarım ve kullanımı, insanların yaşam kalitesi, fiziksel ve psikolojik sağlığı ve güvenliği üzerinde ciddi etkilere sebep olur. Güvenlik ihtiyacı, insanların temel ihtiyaçlarının başında geldiğinden; yapılı çevre ve mekan tasarımları, insanların kendini güvende hissetmelerine ve toplumların daha güvenli bir şekilde yaşamalarına destek olmalıdır. Suçun ortaya çıkmasında ve yayılmasında fiziksel, sosyal, psikolojik faktörlerin yanı sıra çevresel ve mekânsal faktörler de bulunmaktadır. Bu sebeple güvenlik kavramı; mimari tasarım süreci içerisinde her zaman dikkate alınması gereken önemli unsurların başında gelmektedir. Geliştirilen teoriler ve literatürde yer alan çalışmalarda, yapılı çevre ve mekan tasarımındaki belirli unsurların suç teşkil eden davranışları teşvik edebileceği veya caydırabileceği ve ayrıca bina ile çevre yönetiminin kullanıcı üzerinde kontrol sahibi olarak olumsuz davranışları engellemede yardımcı olabileceği kabul edilmektedir. Bu çalışmada, suç önlemede mimari yaklaşımlar ile farkındalık yaratmak adına; mekânın fiziksel özellikleri ile çevresel unsurların; güvenlik algısı ve suç kavramı ile olan ilişkisi suç önleme teorileri temelinde incelenmiştir. Sonuç olarak, suçun gerçekleşme sürecinde mekânsal faktörlerin etkisi ve suç oluşumunu tetikleyen mekanlardaki hataların tespit edilmesi için genel bir çerçeve oluşturulması amaçlanmıştır.