ALÜMİNYUM ENJEKSİYON PRESLEME PARAMETRELERİNİN MALZEMENİN DAYANIMINA ETKİSİ


Creative Commons License

Kayır Y., Akkaya E.

6. Uluslararası Akademik Öğrenci Çalışmaları Kongresi, İstanbul, Turkey, 23 - 24 April 2022, vol.1, pp.303-311

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • Volume: 1
  • City: İstanbul
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.303-311
  • Gazi University Affiliated: Yes

Abstract

Alüminyum, günümüzde başta otomotiv, savunma ve havacılık olmak üzere birçok sektörde yaygın kullanılan bir malzemedir. Bu çalışmada, Al𝑆𝑖12𝐶𝑢 (EN AC 47000) alüminyum alaşımlı malzeme kullanılmıştır. Belirlenen enjeksiyon parametrelerine göre boyutları 260x160x20 mm ürünler kalıplanmıştır. Kalıplama işleminde, soğuk kamaralı yüksek basınçlı döküm makinesi kullanılmıştır. Kalıplama parametreleri olarak, 3 farklı ergimiş metal sıcaklığı (700-725-750℃), 3 farklı kalıp açılma zamanı (10- 12-15s) ve 2 farklı enjeksiyon hızı (2,6-4,0 m/s) belirlenmiştir. Üretime başlamadan önce ergimiş metalin içerisinde yer alan istenmeyen gazların yok edilmesi amacıyla gaz alma makinesi kullanılmıştır ve üretim esnasında kalıp sıcaklığı sabit tutulmuştur. Enjeksiyon üretim parametrelerinin malzemenin dayanımına olan etkisinin anlaşılması amacıyla kalıplanan ürünlerden kalınlığı 4 mm olan test numuneleri çıkarılarak çekme testi deneyleri yapılmıştır. Çekme testleri, taguchi 𝐿18 (mixed) deney tasarımına göre planlanmış olup toplamda 18 adet yapılmıştır. Test sonuçları değerlendirilirken Taguchi ve Anova analizleri kullanılmıştır. Taguchi analizleri sonucunda elde edilen S/N oranı grafikleri, en iyi malzeme dayanımının, enjeksiyon hızı 2,6 m/s, ergimiş metal sıcaklığı 725℃ ve kalıp açılma zamanı 15 saniye olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, enjeksiyon hızının artmasının mukavemetin azalmasına neden olduğu, kalıp açılma zamanının artmasının ise malzemenin dayanımına olumlu etkisinin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Yapılan Anova analizi sonuçları incelendiğinde ise ergimiş metal sıcaklığının malzeme dayanımını en çok etkileyen parametre olduğu görülmüştür (p<0.05). F değerleri incelendiğinde ise sırasıyla ergimiş metal sıcaklığı, kalıp açılma zamanı ve enjeksiyon hızının üretilen malzemenin dayanımını etkilediği görülmüştür.