Mimarlık Planlama ve Tasarım Alanında Teori ve Araştırmalar II, Doç.Dr. Sibel Demirarslan, Editör, Gece Kitaplığı, Ankara, ss.297-322, 2020
Çalışmada; 1900’lü yıllara kadar tütün ve sigara fabrikası olarak
kullanılan ve 1990’lı yılların sonunda yeniden işlevlendirilerek 2002
yılında Kadir Has Üniversitesi olarak kullanıma açılan ‘Cibali Tütün ve
Sigara Fabrikası’ örneği seçilmiştir. Bu yapı ve çevresi; konumu itibariyle
önemli bir endüstri mirası yapısı olması, sahip olduğu tarihsel ve kültürel
değerlerle toplumsal bellek ve kent belleğinde önemli bir yer etmesinin
yanında; geçmişte fabrika çalışanlarının yaşadığı farklı kültürlerden
toplulukları barındırmasından dolayı kültürel çeşitliliğe sahip bir bölge
iken, yeni işleviyle kullanıcı profilini öğrencilerin oluşturduğu bir bölge
haline gelmiştir. Bu kapsamda günümüzde eğitim kurumu olarak kullanılan
bu tarihi yapının bir endüstri mirası olarak değerini anlamak adına, ‘işlev,
strüktür, malzeme, makineler ve cephe’ detayları üzerinden yapı içinde
belirlenen özellikteki mekânlar değerlendirilmiş, mekânların tarihsellik
(tarihi, tarihi sınırlı ve tarihe öykünen) sınıflandırması yapılmıştır. Bu
doğrultuda mekânların geçmiş kullanımı ve geçirdiği restorasyon ile
mevcut mekânsal organizasyon üzerinden incelemeler yapılmış ve
kullanıcı görüşlerine başvurulmuştur. “Yapıya en az müdahale” hedefiyle
yola çıkılan bu restorasyon çalışmasında, dönüşüm geçiren yapının
mekânlarında tarihsel ve kültürel sürdürülebilirliği sağlamak adına yapılan
müdahaleler incelenmiş, bu incelemeler doğrultusunda çıkarılan sonuçların
yeniden işlevlendirilmesi düşünülen endüstri mirası yapılarda yapılacak
olan çalışmalara yol göstermesi hedeflenmiştir.