Uykusuzluk Bozukluğunda Bilişsel Davranışçı Yaklaşım


Creative Commons License

Aslan S.

in: Uyku Bozuklukları Tanı ve Tedavi Kitabı , Murat Demet, Editor, türkiye psikiyatri derneği yayınları, Ankara, pp.110-122, 2016

  • Publication Type: Book Chapter / Chapter TextBook
  • Publication Date: 2016
  • Publisher: türkiye psikiyatri derneği yayınları
  • City: Ankara
  • Page Numbers: pp.110-122
  • Editors: Murat Demet, Editor
  • Gazi University Affiliated: Yes

Abstract

Uykusuzluk toplumda sık görülen bir sorundur. Araştırmaların büyük kısmında erişkin nüfusun yaklaşık beşte birinde uykusuzluk yakınması saptanmıştır. Uykusuzluk yakınmaları kadınlarda erkeklerden yaklaşık iki kat daha fazla görülmektedir. Uykusuzluk için tedaviye başvuran hastalar sağlıklılarla kıyaslandıklarında daha fazla kaygı ve depresyon belirtileri yaşamaktadırlar. Uykusuzluk sorununun özellikle kronikleşmiş olgularda çözümü için bilişsel davranışçı terapi (BDT), ilaç tedavileri kadar ve uzun dönemde daha etkili bir tedavi yöntemi olarak kabul görmektedir. Bir bozukluk olarak kabul edilebilmesi için uykusuzluk sorununun en az üç ay devam etmesi, sosyal ve mesleki işlevselliği olumsuz etkilemesi gereklidir. İnsomni için geliştirilmiş olan BDT’nin (BDT-İ) kronik insomni olgularında ilk sırada ve etkili bir terapi modeli olduğunu destekleyen birçok araştırma yayımlanmıştır. Giderek artan kanıtlar BDT’nin insomninin tedavisinde uzun dönemde etkili bir biçimde iyileşme sağladığını desteklemektedir. Son yıllardaki çalışmalarda yargısız farkındalık temelinde geliştirilen stres azaltma ve bilişsel terapi yaklaşımlarının insomni belirtileri üzerine etkili olduğu bulunmuştur. BDT’nin internet ortamında ve bilgisayar yardımı ile etkili biçimde yapılabileceğine dair alandaki yeni çalışmalar da umut vermektedir.