Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜRK TORAKS RADYOLOJİSİ DERNEĞİ KONGRESİ, Ankara, Türkiye, 23 - 25 Eylül 2022, sa.8, ss.19-20
Giriş ve amaç: İnteratriyal septum, fetal dolaşımın devamlılığını sağlayan bir valf sisteminin iki ayrı yaprağının birleşmesinden oluşur(1). Bu valf sisteminin füzyonundaki yetersizlik sonucu patent foramen ovale (PFO) gelişebilir. Literatürde PFO’nun morfolojik tipleriyle interatriyal şant varlığı, şant derecesi, interatriyal oluk çapı (İOÇ), atriyal septal anevrizma ile birlikteliği gibi çeşitli parametreleri araştıran çalışmalar bulunmakla birlikte, tünelli PFO’larda tünelin volümetrik analizi ile tanımlanan parametreler arasında ilişki varlığını araştıran çalışma yer almamaktadır(2,3). Bu çalışmada koroner BTanjiyografi (BTA) incelemelerinde insidental PFO saptanan olgularda tünelli PFOların volümetrik analiz sonuçları ile diğer morfolojik parametreler arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amaçlanmıştır.
Gereç ve yöntem: Birimimizde gerçekleştirilen koroner BTA incelemeleri retrospektif olarak değerlendirildi. Multiplanar reformat koroner BTA üzerinden 4 odacıklı görüntüler referans olarak kullanılarak interatriyal septuma dik sagittal görüntülerden PFO’yu oluşturan serbest flepin ve PFO tünelinin uzunluğu, volümü, İOÇ, sağ ve sol atriyal açılma çapları, jet akım derecesi ölçüldü. Volümetrik analiz “3D-Slicer” yazılım programı ile manuel olarak gerçekleştirildi. İstatistiksel analiz “IBM SPSS Statistics Software v22.0” programıyla yapıldı. Tanımlayıcı istatistikler dağılımı normal olan değişkenler için ortalama ± standart sapma, dağılımı normal olmayan değişkenler için ortanca (minimummaksimum), nominal değişkenler için ise kişi sayısı (n) ve (%) olarak gösterildi. Tünel volümü ve jet akım arasında ilişki varlığı bağımsız örneklem T-testiyle araştırıldı. Tünel volümü, uzunluğu, sağ ve sol atriyal açılma çapları, İOÇ, serbest flep uzunluğu (SFU) arasındaki ilişki analizi çok değişkenli regresyon testiyle yapıldı. P<0.05 istatistiksel anlamlı kabul edildi. Bulgular:10/2020 ile 06/2021 tarihleri arasında koroner BTA çekilmiş 450 olguda insidental olarak 162(%36) PFO saptandı. Bunların 74’ü(%45.7) kadın, 88’i(%54.3) erkek idi. 63(%38.9) olgu tip I, 35(%21.6) olgu tip II, 64 (%39.5) olgu ise tip III PFO olarak değerlendirildi. 99(%61.1) olguda tünelli PFO görülmüş olup bunların 63’ünde (%63.6) jet akım izlendi. Ortalama tünel volümü tip II ve tip III PFO olgularında sırasıyla 122.9 mm3 ve 122.0 mm3 ölçülmüş olup aralarında anlamlı fark saptanmadı (P=0,81). Sağ atriyal açılma çapı, sol atriyal açılma çapı, tünel uzunluğu, İOÇ ve SFU’nun ortalama değerleri sırasıyla 1.27 mm, 2.05 mm, 12.19 mm, 6.29 mm ve 10.46 mm olarak hesaplandı. Kısa SFU ile ileri PFO tipi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptandı (P=0,021). Ayrıca tünelli PFO olgularında tünel volümü ile SFU arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlıydı (P=0,0001). Tünel volümüyle ile sağ atrial açılma çapının genişliği (P=0,0001), ve tünel uzunluğu (P=0.003) arasında, İOÇ’nin genişliği ile SFU arasında (P=0.002) istatistiksel anlamlı ilişki tespit edildi.
Tartışma ve sonuç: PFO ilişkili interatriyal potansiyel veya mevcut şant; kriptojenik inme, arteriyel hipoksemi, migren ve dekompresyon hastalığı dahil birçok klinik olayla ilişkilendirilmiştir(3). Tünel uzunluğu, sağ ve sol atriyal giriş çapları tedavi için uygun kapatma cihazlarının (Amplatzer) seçiminde belirleyicidir (2). Çalışmamız bildiğimize göre, tünel volümüyle diğer PFO parametrelerinin karşılaştırıldığı ilk çalışmadır. Saptadığımız bulgular arasında yer alan; SFU azaldıkça ileri PFO görülmesi durumu, literatür ile uyumludur. F.Saremi ve ark., bizim sonuçlarımıza benzer şekilde jet akım izlenen olgularda (tip III PFO) SFU’nun, izlenmeyenlere (tip I ve II PFO) kıyasla daha kısa olduğunu göstermiştir(4). SFU ve İOÇ septum primum ile septum sekundum füzyonundaki defekt düzeyine göre değişkenlik gösterir (1). Çalışmamızda bu iki parametre arasında pozitif yönde ilişki saptanmıştır. Foramen ovalenin, interatriyal oluğun boyutu ve sınırları hakkında bilgi edinilmesi, çeşitli nedenlerle kardiyak kateterizasyon yapılacak olgularda septum sekundumun yanlışlıkla delinmesini ve bunun sonucunda ekstrakardiyak perforasyonu önlemek açısından önemlidir(4). Semptomatik olgularda PFO parametrelerinin bilinmesi perkütan kapatma cihazlarıyla tedavi planlamasında yol gösterici olacaktır.
Referanslar:
1.Naqvi N, McCarthy KP, Ho SY. Anatomy of the atrial septum and interatrial communications. J Thorac Dis. 2018:2837-2847.
2.Xiong, L., Zeng, Y., Gan, T. et al. Assessing patent foramen ovale on coronary computed tomographic angiography: a comparison with transesophageal echocardiography. Jpn J Radiol. 2022:40:689–695 .
3.Kim YJ, Hur J, Shim CY, Lee HJ, Ha JW, Choe KO, Heo JH, Choi EY, Choi BW. Patent foramen ovale: diagnosis with multidetector CT--comparison with transesophageal echocardiography. Radiology. 2009:250:61-67.
4.Saremi F, Channual S, Raney A, Gurudevan SV, Narula J, Fowler S, Abolhoda A, Milliken JC. Imaging
of patent foramen ovale with 64-section multidetector CT. Radiology. 2008:249:483-492.