1960'LI YILLARDAN GÜNÜMÜZE MÜZİK ALANINDA YAŞANAN DEĞİŞİMLERİN KIRIKKALE YÖRESİ HALK MÜZİĞİNE ETKİLERİ


Önal H.

UNESCO MÜZİK ŞEHRİ KIRŞEHİR ULUSLARARSI MÜZİK SEMPOZYUMU, Kırşehir, Türkiye, 17 - 18 Mayıs 2022, sa.50668, ss.389-410

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Kırşehir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.389-410
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türk Halk Müziği (THM) içinde özellikle serbest ritimli ezgiler sınıflamasında yer alan bozlak türünün en önemli merkezlerinden olan Kırıkkale’de, 1960’lı yıllardan günümüze genel ve yerel müzikler anlamında önemli değişimler yaşanmıştır. 1960 - 1980 yılları arasında Makine Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE) tesislerindeki yoğun iş gücü ve istihdam artışı,  gençler arasında yükseköğretime devam edenlerin sayısının artması, 80’li yıllardan sonra özel radyo ve televizyonların yayın hayatına geçmesi, 1989 yılında Kırıkkale’nin il olması nedeniyle gelen bazı yeni hizmetler, il olmadan önce birçok hizmetin Ankara’dan alınıyor olması nedeniyle Ankara’nın etkisi, 1992 yılında ise şehre üniversitenin gelmesi,  Kırıkkale’de hayatın farklı alanlarında değişimlere neden olan değişkenlerden bazılarıdır. Yukarıda konu edilen süreçler hiç kuşkusuz her alanda olduğu gibi şehrin kültür ve sanat hayatında da etkisini göstermiştir. 60 yıl önce yöre halk müziklerinin üretimini ve icralarını şekillendiren sosyo-ekonomik şartlar ile bugünkü şartlar arasında önemli farklar ortaya çıkmaktadır. Kentleşme macerası her bakımdan hızlı olan Kırıkkale’de kültür hayatı ve buna bağlı olarak müzik algısı da ezgi kurgusu, süslemeler, tempo ve konu itibariyle elbette bu hızlı değişimden etkilenmiştir. Çalışmada; sosyo-kültürel açılardan, belirtilen tarih aralığındaki tarihi serüvenlerle ilişkili olarak ezgi, tempo ve konu unsurları göz önünde bulundurulmuş, öncelikle Türk Halk Müziği bağlamında gerçekleşmiş olan müzikal dönüşüm ve değişimin tespiti amaçlanmıştır.  Araştırma tarama modelinde yapılmış olup, var olan durum betimlenmeye çalışılmıştır.

 

Anahtar Kelimeler: Müzik, Türk Halk Müziği, Kırıkkale Yöresi Halk Müziği, Değişim, Dönüşüm