Akademik Veri Yönetim Sistemi
Diğer, ss.1-5, 2024
Yeni Özneli Siyasanın
Beton Aşkı,
Folklorik ve Otantik İklimi Yok Etti!
Dr. Öğr. Üyesi Mustafa KARAAĞAÇLI
G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, EBB Öğr.
Üyesi.
1.Öndeyi
“Yeni
Özneli Siyasanın Beton Aşkı, Folklorik
ve Otantik İklimi Yok Etti!” konulu bu çalışmanın amacı; Türkiye coğrafyasında aşınan sosyolojik iklimin geldiği noktaya ulusal kamuoyunun
dikkatini çekmektir. Çalışma; ilgili alan yazın bulgularına ve yazarın
postpozivitist görüşleriyle gözlemlerine dayalı oluşturulmuştur.
Çalışma; (1)Öndeyi, (2)Yeni Özneli Siyasa Evvelindeki Nostaljik İklim, (3)Servet Karşıtlığı Değil;
Kamusal Yanlılık, (4)Yeni
Özneli Siyasanın Beton Aşkı, (5)Folklorik
ve Otantik İklim, (6)Türkiye Coğrafyasındaki Folklorik ve Otantik Yokluklar, (7)Sonuçlar, (8)Öneriler, (9)Yargı
ve Vargı alt başlıklarında sistematize edilmiştir.
2.Yeni
Özneli Siyasa Evvelindeki Nostaljik İklim
Çocukluk yıllarımda da
yani 1970’li dönemlerde de Türkiye
Kapitalizmle yönetiliyordu. Ancak o
zamanlarda kamunun ekonomik girişimleri
her daim yaşamsal önem taşıyan yol, su, elektrik, gaz, şeker,
un, tekstil, çimento, ekmek,
demiryolu taşımacılığı, şehir içi
ulaşım kalemlerinden vazgeç-me-me
odaklıydı.
Bugünkü Türkiye coğrafyasında ise post-kapitalizmin en üst
versiyonu olan yeni liberalizm
uygulanıyor.
Yeni özneli
liberal siyasanın aşağıda 3 temelde yayılan uygulamaları
salt ekonomik düşün ve
girişimlerle sınırlı kalmadığından
etkisel sonuçları sosyal yapının
folklorik ve otantik habitiflerini
de tutup kuşatıyor.
Yeni özneli
liberal siyasada;
·
Serbest piyasa ve özel şirket aklı kamusal irade gibi benimsenir.
·
Temel ekonomik kararlar özel
sektör korumalı olarak uygulanır.
·
Sosyo-ekonomik düzenin kurgulayıcısı da
rantiyecisi de özel teşebbüstür.
3.Servet Karşıtlığı Değil; Kamusal
Yanlılık
Anayasal ve yasal
metinlere ek olarak 1948 Model İnsan
Hakları Evrensel Bildirgesi başta
olmak üzere insan odaklı
metinler özgürlükler temelinde seyahat, mülk, eğitim ve
iş boyutlarında birey haklarını savunur (TBMM,1987, Birleşmiş Milletler,1948, TİEK, 2016 ve Turner, 2020).
Birey haklarının
savunusu ise öncelikle kamusal
yapının işlevsel gücü, kuvveti,
dayanımı, kontrolü ve
sürdürülebilirliği ile doğrudan ilişkilidir.
· Birinci
zıt deyişle, kamusal zayıflık
bireysel haklarının koruyucusu
ve teminatı olamaz!
· İkinci zıt deyişle,
minimal kamu, makro kitlelerin
bireysel, hukuki, sosyal, kültürel ve
ekonomik haklarını koruyamaz!
· Üçüncü
zıt deyişle, kamuyu küçülerek
özelleştirmeyi güzelleyen yeni özneli tutucu kuşatmacı politikalar
“bireysel ve ulusal özneli
yüklemler kurmaz, dolayısıyla girişimler
yapmaz!”
Çükü, Liberalizmin ilkelerinden hareket eden
ve postkapitalist dayanaklı yönetim olan yeni özneli liberalizm, devletin müdahale
işlevini liberallikten daha zayıf halde görür (Harvey, 2015).
4.Yeni
Özneli Siyasanın Beton Aşkı
Şu gezegende
kar aralığı, maliyet
ve satış uçlarında en üst
makasa sahip olan girişimler beton
türevli işlerdir. Bu kar
marjının yüksekliği,
rantiyeciliğe düşkünlüğü tetiklemektedir. Çok ileri
statik, betonik ve mimari analizlere
girişmeden betona bir el atan, el
attığının katlarınca cüzdan kalınlığına
erişebilmektedir.
Hal böyle pragmatik
cezbedicilik taşıdığından yeni özneli liberaller için de “beton aşkı”
vazgeçilmez olmaktadır.
Her ne kadar Kamu
İhale Kanunu(KİK), yürürlükte olsa da ve
aşağıda ana çizgilerle verilen ihalelerde uygulanacak esas ve
usulleri belirlese de; “betonun değdiği,
girdiği ve yükseldiği kalemler,
rant sevgisini dolayısıyla beton
aşkını” dayanılmaz düşkün yapmaktadır.
|
4734
Sayılı Kamu İhale Kanunu Bu Kanunun amacı, kamu hukukuna
tâbi olan veya kamunun denetimi altında bulunan
veyahut kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve
kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak esas ve usulleri
belirlemektir (Madde 1).
Kanunda,
uluslararası ihale uygulamalarına paralellik sağlamak amacıyla; açık ihale
usulü, belli istekliler arasında ihale usulü, pazarlık usulü ve doğrudan
temin olmak üzere dört ihale usulü bulunmaktadır (KİK, 2003). |
Bu düşkünlük beraberinde betona eli değenlere, yüksek parasal
katma değerler, yönetsel farklar,
tercih edilebilirlik ve davet
edilebilirlik statüleri sağlarken,
toplumsal ölçekte kamu olanaklarından yararlanmayı da getirmektedir.
5.Folklorik ve Otantik İklim
Bir
coğrafyanın folklorik kültürü halkın kültür ürünlerini,
sözlü edebiyatını, geleneklerini, törelerini, inançlarını, mutfağını, müziğini,
oyunlarını ve halk hekimliğini inceler.
Folklorik
iklim, masal, efsane,
atasözü, mani, halk hikayeleri, aşık edebiyatı, halk tiyatrosu, gelenek,
görenek ve inançlar, anı, fıkra, manzum ve anlatmaları kapsar.
Kalıp sözler, dil ve anlatım, formel
sayılar, sosyal normlar, geçiş dönemleri, halk bilgisi, bayramlar törenler
kutlamalar, inanışlar, oyun eğlence ve spor, halk oyunları, halk çalgıları,
giyim kuşam ve süslenme, halk sanatları ve zanaatları, halk mimarîsi, halklar
ve halk mutfağıdır.
·
Otantik iklim ise gelenekselden gelen tüm
bilgi, beceri, tutum ve ürünleri içerir.
·
Otantik, geçmişin izlerin günümüze bozulmadan
taşımadır.
·
Otantik, saf, değiştirilmemiştir.
·
Otantik bir anlamda geleneksel, romantik ve güçlü bir duygusal bağlılıktır..
6. Türkiye Coğrafyasındaki Folklorik ve Otantik Yokluklar
Türkiye
coğrafyasındaki yeni özneli liberal uygulamalar beton aşkıyla birleşince ortak düşün ve
kollektivizm kaybolurken;
fırsatçı ve yarar elde
etme kurguları öne çıkıyor.
Çünkü;
·
Yerel ve yöresel
sevilen ortak bir yemek bile yenilemiyor.
·
Birey yuttaşın toplumsal aidiyeti kayboluyor.
·
Hükümete iktidar olanlar devlet sanılıyor.
·
Toplumsal özgünlük oligarşik özgürlüklere
dönüşüyor.
·
Mufazakar
iklim aşınırken; tutucu anlayış
öne çıkıyor.
·
Mülakatlardaki
Kuşatmacı “benden-bizden” bakışı egemen oluyor.
·
Normal işler
lütufmuş gibi sunuluyor.
·
“Ne
kadar kendin olursan o kadar
farklı olursun” anlayışı yerine;
aynı sakal, saç, ve giysilerlerle
prototipler yaygınlaşıyor.
·
Sonuçlar
amaç oluyor. sonuçlar amaç olunca
da işler ürünler ve hizmetler
değersizleşiyor.
·
Mesleki etiklikten giderek uzaklaşılıyor.
·
Gereksiz manuel ve dijital enformatik artıyor.
·
Twitter kısalıklarıyla olgu ve olayların
özü-ayrıntısı kayboluyor.
·
İnstegram görgüsüzlüğüyle, yenilen yemekler, kutlamalar, davetler, açılışlar, vücutlar, ve bedenler sergileniyor.
·
65
IQ ile yapılabilecek şeyler,
abartılı dijital para tuzaklarıyla yaptırılıyor.
·
Adalet yönetimden önde
olamıyor
7.Sonuçlar
“Yeni Özneli Siyasanın
Beton Aşkı, Folklorik ve
Otantik İklimi Yok Etti!” konusunda
ulaşılan sonuçlar şunlardır:
·
Memlekette Normal işler kahramanlık kabul
ediliyor.
·
Sosyal devletin temeli olan Anayasal hak ve
özgürlükler “yok da
veriliyor-muş” diktesi yapılıyor.
·
Birey yurttaş, toplum ile devlet
arasındaki bağlar yabancılaşma olgusuyla zayıflıyor.
·
Hayat pahalılıklarıyla hayatın tadı kaçıyor.
· Dinsel simgeleri kullanma ve bundan yararlanmalar artıyor.
8.Öneriler
“Yeni Özneli Siyasanın
Beton Aşkı, Folklorik ve
Otantik İklimi Yok Etti!” konulu bu çalışmada ulaşılan sonuçlar
doğrultusunda uygulamalarda dikkate alınmasında yarar görülen
öneriler aşağıda sıralanmaktadır:
·
Anadolu’nun folklorik ve otantik izleri yatay mimari güzellemeleriyle betona
tercih edilmemelidir.
·
50 metrekarelik bir toprak parçasına bile beton yapmaya düşkün yeni özneli liberal
uygulamalar beton aşkını tüketim kalemlerini artıran fizik-mekanlar
yerine; ürün ve iş
üreten fabrika mekanları yapmaya
yönelmelidir.
·
Özel
sektör temelli elektrik, su, doğalgaz kalemlerindeki enerji, şeker, fındık,
çay, tekstil, çimento, inşaat, ulaştırma, taşımacılık ve yol hizmeti kalemleri kamu marifetiyle yürütülerek,
abartılı ve sıkça uygulanan fiyat artışları önlenmelidir.
·
Devletin işleyişinde israf düzeyindeki harcamalar beton aşkını
tetiklediğinden, sözde değil (Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024) özde tasarruf niyetli girişimlerle kamusal
tasarruflar otantik tutumluluk içinde gerçekleştirilmelidir.
·
Bina rantı yüksekliğini önlemede, arsa ve arazi
imar planları anayasaya, kanunlara, yerel ve merkezi denetimler
eşgüdümü içinde yapılmalıdır.
9.Yargı ve Vargı
“Yeni Özneli Siyasanın
Beton Aşkı, Folklorik ve Otantik İklimi Yok Etti!” tematiğinde
ulaşılan yargı ve varılan vargı şu bağlamı içermektedir:
Yeni
özneli liberal anlayışlı beton aşkı,
Osmanlı Devleti’ni tarihsel bağlamından uzak anlayıp, kutsal dava
nitelemelerine atıflarda bulunurken; 18
Mart’ı, 23 Nisan’ı, !9
Mayıs’ı, 29 Ekim’i “Atatürk
İlkelerine ve Cumhuriyet’in Kuruluş
Felsefesine” uygun doğru ve açık olarak kutlanması gereken durumlarda örtük eğilim
göstermektedir.
Çünkü; siyasal kültürdeki aşınmaların,
yoksulluk ve yolsuzluk olgularını normal görmenin çıkış noktalarından
birinin de “yeni özneli siyasanın beton
aşkı olduğu unutulmadan” üreten ulusal
ölçekte Türkiye Coğrafyası planlanmalı, adaletli yönetimli, hakça paylaşımlı
kollektivizm düşüncelİ politik tercihlerde
bulunulmalıdır.
Kaynaklar
Birleşmiş Milletler. (1948). İnsan Hakları
Evrensel Beyannamesi.
"Universal
Declaration Of Human Rights.
Birleşmiş Milletler. 10 Aralık 1948. Ss. 71-77.
Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin Kısa
Tarihi. Çev: Aylin Onacak. İstanbul: Sel Yayıncılık.
Karaağaçlı, M. (2021). Eğitimin Sosyolojisi. İkinci Yazım
İkinci Basım. 2021. Ankara: Kitapçı Basımevi
Yayıncılık Dağıtım Tasarım San Tic. Ltd. Şti. Matbaa Sertfika No: 41356. ISBN
No:978-605-62357-9-5. Bandrol Seri Aralıkları: THG-PRH 620851-620870.
Karaağaçlı,
M. (2023-1).
Özgürlük, Bağımsızlık ve Cumhuriyet Yolculuğunda Evrensel Rol Model: Atatürk. Bakü:
Azerbaycan
Atatürk Merkezi ve İksad İnstıtute Tarafından
Düzenlenen 19 Mayıs 2023 Doğumunun 142. Yılında Atatürk 3.
Uluslararası Sempozyumu. (Sözlü bildiri
metni)
Karaağaçlı, M. (2023-2). Her Durum ve Zaman Değişkeninde Kamu
Minimal ve İsteksiz
Olamaz!. Mektepli Gazete Köşe
Yazıları. www.mektepligazete.com.tr.
27.08.2023.
KİK, (2003).4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu İle 4735 Sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanunu. Yürürlüğe giriş
tarihi: 1.1.2003.
Mirowski, P. (2013). The Thirteen Commandments of
Neoliberalism. The Utopian.
TİEK
(2016).Türkiye İnsan Hakları ve
Eşitlik Kurumu Kanunu. Kanun No:6701,
Resmi Gazete No: 29690.
TBMM,(1987). Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. Ankara: TBMM. Vakfı Ofset Tesisleri.
Turner, Bryan S.
(2020). Eşitlik. Çev: Çağrı Mutaf.
Ed: Bryan S. Turner. ss.286-288. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
___________
İletişim
ve Erişim
Dr. Öğr. Üyesi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, EBB
Öğr. Üyesi.
7e-posta
: mkara@gazi.edu.tr
ORCID :
https://orcid.org/0000-0003-3488-1021
Web (1):
w3.gazi.edu.tr/~mkara
Web (2): https://avesis.gazi.edu.tr/mkara
Web (3): www.yurtspor.com
Web (4): www.mektepligazete.tebeşir
Web (5): www.mektepligazete.bülten
Facebook
(1): Kirizma
Facebook (2): Mustafa Karaağaçlı
Twitter
: M_Karaagacli_
İnstagram : mustafakaraagacli1
Blog :kirizma.blogspot.com