Önlenebilir ölümlerin ikinci en sık nedeni olan obezite önemli bir halk sağlığı sorunudur ve mental hastalıklar ile de yakından ilişkilidir. Obezitenin ilişkili olduğu en önemli mental sağlık sorunlarından biri de öğrenme ve bellek fonksiyon bozukluklarıdır. Yapılan çalışmalarda obezitenin epizodik, sözel ve mekansal belleği, işitsel/sözel öğrenmeyi etkilediği ve bu etkilere insülin, leptin, adiponektin, ghrelin gibi hormonların; peroksizom proliferatör ile etkinleştirilen reseptör alfa (peroxisome proliferator activated receptor alpha-PPARα) gibi transkripsiyonel faktörlerin ve sitokinlerin aracılık ettiği bildirilmektedir. Adipozite belirteçleri olan bel çevresi, bel-kalça oranı ve beden kütle indeksi (BKİ) düzeyleri de bellek fonksiyonları üzerinde oldukça etkilidir. Merkezi adipozite ve bellek fonksiyonları arasındaki bu ilişkiye ise insülin direncinin aracılık ettiği ve bu yüzden merkezi adipozite ile beraber tip 2 diyabetin de nörodejeneratif bozukluklar açısından bir risk faktörü olabileceği düşünülmektedir. Bu bağlamda beslenme ve fiziksel aktiviteyi artırmaya yönelik yaklaşımlar bilişsel sağlık açısından büyük önem taşımaktadır.
Obesity, the second most common cause of preventable death, is an important public health problem and is closely associated with mental illnesses. One of the most important mental health problems associated with obesity is learning and memory dysfunction. Studies have reported that obesity affects episodic, verbal and spatial memory, auditory/verbal learning, and these effects are mediated by hormones such as insulin, leptin, adiponectin, ghrelin; transcriptional factors such as Peroxisome Proliferator Activated Receptor alpha (PPARα); and cytokines. Waist circumference, waist-hip ratio and body mass index (BMI) levels, which are adiposity markers, are also very effective on memory functions. It is thought that this relationship between central adiposity and memory functions is mediated by insulin resistance, and therefore, type 2 diabetes together with central adiposity may be a risk factor for neurodegenerative disor- ders. In this context, approaches to increase nutrition and physical activity are of great importance in terms of cognitive health.
