Çalışma İlişkileri Dergisi, cilt.14, sa.2, ss.16-32, 2023 (Hakemli Dergi)
Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği mevzuatının gelişmiş ülkeler düzeyine getirilmesi ve işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği seviyelerinin sürekli iyileştirilmesine yönelik büyük çabalar gösterilmektedir. Bu çabalar içerisinde işyerlerinde risk bazlı yaklaşımın benimsenmesi ve risk değerlendirmesinin uygulanmasına yönelik çalışmalar önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında yapılan düzenlemeler özetlenerek mevzuatta risk değerlendirmesine verilen önem irdelenmiştir. Ülkemizde inşaat sektöründe gerçekleşen iş kazası istatistikleri incelenerek işyerlerinde gerçekleştirilen iş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirmelerinin bu istatistiklere etkileri üzerinde durulmuştur. Bununla birlikte işyerlerinde uygulanan risk değerlendirmelerinin yeterliliğini tespit etmek ve risk değerlendirmelerinin nitelik ve etkinliğini arttırılabilmek amacıyla yüksekte çalışma başlığında risk değerlendirmesi performans ölçüm metodolojisi önerilmiştir. Son olarak önerilen metodolojinin Ankara ilinde 43 inşaat işyerlerinin risk değerlendirmelerine uygulanmasından elde edilen veriler sunulmuştur. Elde edilen en yüksek risk değerlendirmesi performans değeri 100 üzerinden 81,7 iken en düşük değer 11,3 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak risk değerlendirmelerinin yüksekte çalışma kriterleri doğrultusunda tehlike ve riski tanımlama seviyelerinin oldukça düşük olduğu ve performans değerleri arasında da önemli farklar olduğu tespit edilmiştir.
In our country, great efforts are made to bring the occupational health and safety legislation to the level of developed countries and to continuously improve the occupational health and safety levels of the workplaces. Among these efforts, the adoption of a risk-based approach in workplaces and the implementation of risk assessment have an important place. In this study, the importance given to risk assessment in the legislation was examined by summarizing the regulations made in the occupational health and safety legislation in Turkey. By examining the occupational accident statistics in our country, the effects of the occupational health and safety risk assessments carried out in the workplaces on these statistics are emphasized. In addition, a risk assessment performance measurement methodology has been proposed in order to determine the adequacy of risk assessments applied in workplaces and to increase the quality and effectiveness of risk assessments in the title of working at height. Finally, the data obtained from the application of the proposed methodology to the risk assessments of 43 construction workplaces in the province of Ankara are presented. While the highest risk assessment performance value obtained was 81.7 out of 100, the lowest value was determined as 11.3. As a result, it has been determined that risk assessments are quite low in terms of hazard and risk identification levels and there are significant differences between performance values in line with working at height criteria.