TASHKENT Ist-International Congress on Modern Sciences Tashkent Chemical-Technological Institute, TASHKENT, Özbekistan, 10 - 11 Mayıs 2022, ss.428-437
Misafir ve misafirlik, Türk gelenek ve göreneklerinde önemli bir yer tutmaktadır. Çok eski
zamanlardan beri esas işlevi misafir ağırlamak olan köy odaları, günümüzde sayıları azalsa da,
bazı köylerde halen varlığını ve işlevini sürdürmektedir. Köy odaları misafir ağırlamanın yanı
sıra köy halkının bayramlaşma, düğün, cenaze gibi merasimlerini gerçekleştirdiği ve uzun kış
gecelerinde insanların bir araya gelerek vakit geçirebileceği sosyal aktivite mekânlarındandır.
Eski zaman koşulları gereği günlerce süren uzun yolculuklarda köy odaları Selçuklu Dönemi
hanları ile aynı amaca hizmet etmekteydi. Gelen misafiri en iyi şekilde ağırlamak, misafirin
eksiklerini gidermek oda sahibinin esas göreviydi. Bu görevi tamamen gönüllü olarak yapan
oda sahibi inançları gereği misafiri bereketten saymakta; misafiri el üstünde tutmak için elinden
geleni yapmaktaydı.
Köy odaları bardaklık, şerbetlik, ayakkabılık, yüklük, tüfeklik, ocak, mum sekisi gibi
bölümlerden oluşmaktadır. Bu çalışmada köy odaları hakkında genel bilgiler araştırılmış;
Yozgat ili köy odalarından birçoğu incelenmiştir. Bu köy odalarından bazıları asırlık olmasına
rağmen dimdik ayakta durmakta; bazıları ise bakımsızlık yüzünden yok olmuş veya yok olma
tehlikesi altındadır.
Boyalık Köyündeki oda 1905 yılında Kuyumcu Ali Usta tarafından yaptırılmış ve köy odası
günümüzde de Kuyumcu Ali Usta’nın odası olarak anılmaktadır. Köy odasının iç mekân
donatıları incelenmiş, fotoğraflama, ölçümleme ve röportajlar ile veriler elde edilmiştir. Köy
odasında bulunan tavan, şerbetlik, mum sekisi, yüklük ve kapakların özgünlüğünün korunup
korunmadığı belirlenmiş, restore edilecek ise de uygun restorasyon teknik ve yöntemleri
önerilmiştir. Her geçen gün yok olmaya yüz tutmuş bu kültür aktarımını mekânsal ve işlevsel
olarak kurtarabilmek, gelecek nesillere sağlıklı bilgi aktarımını sağlayabilmek amaçlanmıştır.