Spor ve Eğitim Arasında: Elit Sporcu Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Yolculukları


Creative Commons License

Eraslan A., Güler B., Aydın B.

9th International Academic SportResearch Congress, Baku, Azerbaycan, 09 Ekim 2025, ss.301, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Baku
  • Basıldığı Ülke: Azerbaycan
  • Sayfa Sayıları: ss.301
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş ve Amaç: Elit sporcu kimliğini taşıyan üniversite öğrencileri, eşzamanlı olarak akademik ve sportif

sorumluluklar üstlenmektedir. Bu çoklu kimlik yapısı, öğrencilerin kariyer planlama süreçlerinde çeşitli içsel

ve dışsal dinamiklerin etkileşimine neden olmaktadır. Aile beklentileri, antrenör yönlendirmesi, ekonomik

koşullar, sosyal çevre ve kişisel hedefler, bu bireylerin mezuniyet sonrası yönelimlerini doğrudan

etkilemektedir. Bu araştırma, elit düzeyde sporla ilgilenen üniversite öğrencilerinin kariyer kararlarını

şekillendiren faktörleri ve bu süreçte yaşadıkları deneyimleri anlamayı amaçlamaktadır.

Yöntem: Araştırma, nitel araştırma desenlerinden olgubilim (fenomenoloji) yöntemiyle gerçekleştirilmiştir.

Katılımcılar, Ankara’daki devlet ve vakıf üniversitelerinde öğrenim gören ve farklı branşlarda elit düzeyde

(millî takım veya profesyonel kulüp) spor yapan 20 gönüllü son sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Veriler, yarı

yapılandırılmış görüşme formu ve demografik bilgi formu yoluyla toplanmıştır. Elde edilen nitel veriler, içerik

analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Görüşmelerin analizinde, bireylerin kariyer algılarının anlaşılması

amacıyla Donald Super’in Kariyer Gelişimi Kuramı çerçevesi destekleyici kavramsal zemin olarak

kullanılmıştır.

Bulgular: Katılımcıların kariyer planlarını etkileyen başlıca temalar arasında; kimlik çatışmaları (öğrenci vs.

sporcu), zaman yönetimi, sosyal destek sistemleri (aile, antrenör, arkadaş çevresi), ekonomik faktörler ve

motivasyon kaynakları ön plana çıkmıştır. Sporcu kimliği çoğu katılımcı için bir avantaj ve yaşam disiplini

sağlarken; müsabakalar, milli kamplar ve antrenman yoğunluğu akademik süreci zorlaştırıcı bir etken olarak

görülmüştür. Buna karşın bazı üniversitelerdeki anlayışlı akademik kadrolar ve sporcu dostu ortamlar süreci

kolaylaştırmıştır. Katılımcıların önemli bir bölümü mezuniyet sonrası kariyerlerine sporla devam etmeyi ya da

antrenörlük gibi spor bağlantılı alanlara yönelmeyi planladıklarını ifade etmiştir.

Sonuçlar: Araştırmanın bulguları, elit sporcu üniversite öğrencilerinin kariyer kararlarını biçimlendiren

etkenlerin çok katmanlı olduğunu göstermektedir. Spor ve eğitim arasında denge kurmaya çalışan bu bireylerin

karar süreçleri, yalnızca bireysel tercihler değil; sosyal destek, maddi koşullar, kurumsal destek ve kimlik

algıları gibi çok yönlü faktörlerin etkisiyle şekillenmektedir. Bu doğrultuda, üniversitelerin sporcu öğrencilere

yönelik daha esnek ve destekleyici akademik yapılandırmalar oluşturması önerilmektedir.

Introduction and Purpose: University students who hold an elite athlete identity simultaneously undertake

academic and athletic responsibilities. This dual identity structure creates an interplay of various internal and

external dynamics in their career planning processes. Factors such as family expectations, guidance from

coaches, economic conditions, social environment, and personal aspirations directly influence their post-

graduation trajectories. This study aims to understand the experiences and factors shaping the career decisions

of senior university students engaged in elite-level sports.

Materials and Methods: This study was conducted using a qualitative research design, specifically the

phenomenological method. Participants consisted of 20 senior students from public and private universities in302

Ankara, actively competing in different sports at elite levels (national team or professional club). Data were

collected through semi-structured interviews and demographic information forms. The qualitative data

obtained were analyzed using content analysis. During the analysis, Donald Super’s Career Development

Theory was utilized as a supporting conceptual framework to better understand the participants’ perceptions of

career development.

Findings: Key themes influencing participants’ career planning included identity conflicts (student vs. athlete),

time management challenges, support systems (family, coaches, peer athletes), economic factors, and

motivational resources. For many participants, their athlete identity was viewed as advantageous and a source

of life discipline, while competitions, national camps, and intense training schedules posed difficulties in

managing academic responsibilities. Conversely, supportive faculty members and athlete-friendly academic

environments in some universities facilitated the process. A significant number of participants stated that they

plan to pursue a career related to sports after graduation, such as coaching or continuing their athletic careers.

Results: The findings indicate that the career decisions of elite university student-athletes are shaped by

multilayered influences. These individuals, who strive to balance sports and education, make career-related

decisions not solely based on personal preferences but also under the influence of social support, financial

conditions, institutional flexibility, and identity development. Based on the findings, it is recommended that

universities implement more flexible and supportive academic structures for student-athletes.