Roald Dahl’ın “Charlie’nin Çikolata Fabrikası” Adlı Çocuk Romanında Yapısal ve Eğitsel İlkeler


Kaya K.

21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Eğitim Bilimleri Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt.10, sa.28, ss.101-121, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Erken yaşta bireylerin gelişimleri için edebiyat eserlerinin yeri yadsınamaz. Çocuk edebiyatının da en temel işlevlerinden birisi de bireylerin erken yaştan birçok şeye karşı duyarlılıklarını sağlamaktır. Onlara okuma alışkanlığı kazandırmak, okumayı sevdirmek ve kütüphanecilik ile ilgili duyarlılık sahibi olmalarını sağlamak bu türde eserlerin başlıca işlevleri arasında gelmektedir. Bu nedenlere dayalı olarak çocuk kitaplarının taşıması gereken bazı iç yapı ve dış yapı özellikleri vardır. Dış yapı özellikleri “boyutlar, kâğıt, kapak-cilt, sayfa düzeni, harfler ve resimler” olarak karşımıza çıkar. Bu kavramlar çocuklara yönelik hazırlanmış olan kitapların fiziksel yapısıyla ilgilidir. İç yapı özellikleri ise “konu, plan, izlek, karakterler, dil ve anlatım, iletiler, çevre” olarak karşımıza çıkar. Bir çocuk kitabı, çocuklar için uygun konularda olmalı, olayların planı bakımından sade ve tutarlı olmalıdır. Ayrıca çocuk kitaplarının temel eğitim ilkelerine de uygun olması gerekmektedir. Bu çalışmada Roald Dahl tarafından yazılmış, Can (Çocuk) Sanat Yayınları tarafından basılmış olan Charlie’nin Çikolata Fabrikası adlı çocuk romanının iç yapı ve dış yapı özellikleri incelenmiş ve kitap çocuk edebiyatına yönelik temel eğitim ilkeleri bağlamında değerlendirilmiştir. Araştırma, nitel araştırma çerçevesinde yapılmıştır. Çalışmada veriler doküman inceleme yöntemi ile elde edilmiş, betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda “Charlie’nin Çikolata Fabrikası” adlı yapıtın yapısal özellikleri ve temel eğitim ilkeleri bakımından nitelikli ve çocuğa göre olduğu saptanmıştır.