Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi, cilt.5, sa.2, ss.115-127, 2019 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada rastgele
küme sonlu elemanlar metodu ile elde edilen tünel deformasyon sonuçlarının
arazi ölçümleriyle karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışma için Ordu ili
Ulubey ilçesinde bulunan Topçam tüneli 35+192 km kesiti seçilmiştir. Tünel 2
boyutlu sonlu elemanlar yöntemi ile modellenmiş ve Mohr-Columb kriterleri kullanılarak
kaya parametreleri modele tanımlanmıştır. Elastisite modülü, kohezyon, içsel
sürtünme açısı ve rahatlama faktörü parametrelerinin üst ve alt limit
aralıkları iki ayrı küme halinde belirlenmiştir. Değişkenleri iki kümeye ayırma
işleminde laboratuvar, arazi çalışmaları ve literatür bilgisi kullanılmıştır.
Her bir kümedeki elastisite modülü, kohezyon, içsel sürtünme açısı ve rahatlama
faktörü değerlerinin kendi aralarında kartezyen çarpımı yapılarak 256 ayrı
kombinasyon oluşturulmuştur. Elde edilen analiz sonuçlarından tüneldeki 5 nokta
için deformasyonların olasılıksal dağılım grafikleri teşkil edilmiştir. Topçam
tüneli için sahada yapılan deformasyon ölçümleri ile olasılıksal dağılım
grafiğinden elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmanın
sonucunda olasılıksal dağılım grafiğindeki maksimum ve minimum aralıkların saha
ölçümleri ile uyumlu olduğu görülmüştür.