Depresif Belirti Envanteri - Klinisyen Formu (DBE-K30) ve Özbildirim Formu (DBE-Ö30)’nun Majör Depresyonlu Hastalarda Geçerlik ve Güvenirli¤i

Aslan S., Kuruoğlu A., Işıklı S., John Rush A., Taner M. E., Işık E.

Klinik Psikofarmakoloji Bulteni-Bulletin Of Clinical Psychopharmacology, cilt.16, ss.1-14, 2006 (SCI-Expanded)

Özet

Amaç: Depresif Belirti Envanteri (DBE) (Inventory for Depressive Symptomatology) (IDS) Rush ve arkadafllar› taraf›ndan gelifltirilmifl hem klinisyenin de¤erlendirdi¤i (DBE-K) hem de özbildirim (DBE-Ö) formlar› olan, böylece depresif belirtilerin de¤erlendirilmesinde her iki boyutun incelenmesine olanak sa¤layan bir ölçektir. Bu çal›flmada 30 maddelik DBE-K ve DBE-Ö’nin Türkçe çevirisinin depresyonlu hastalarda güvenirlik ve geçerlik incelemesi amaçlanm›flt›r. Yöntem: Çal›flmaya Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Psikiyatri poliklini¤ine son bir y›l içinde ard›fl›k olarak baflvuran, DSM-IV-TR ölçütlerine göre majör depresif bozukluk (MDB) tan›s›n› karfl›layan 44 hasta al›nm›flt›r. Hastalarla tan›sal klinik görüflme sonunda iki gün arayla, iki oturumda DBE-K30, DBE-Ö30 ve 17 maddelik Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçe¤i (HDDÖ17) uygulanm›flt›r. Bulgular: Çal›flma, yafl ortalamas› 41.4±9.3, e¤itim ortalamas› 11.1 y›l olan 37 kad›n ve 7 erkek kat›l›mc›dan oluflmufltur. Türkçe ölçeklerin iç tutarl›l›k düzeyleri Cronbach alfa iç tutarl›l›k katsay›lar› DBE-K30 (0.92), DBE-Ö30 (0.88) yeterince güvenilir bulunmufltur. Ölçe¤in test-tekrar test güvenirli¤i DBE-K30 için 0.87, DBE-Ö30 için 0.78 bulunmufltur. Ölçeklerden elde edilen depresyon fliddetini belirten alt tan›lar aras›ndaki uyuflma düzeyi belirlemek için kappa katsay›s› (0.47, p<0.01) yeterli bulunmufltur. Benzer ölçek geçerli¤i için ölçeklerle beraber uygulanan HDDÖ ile yüksek bir iliflki katsay›s› oldu¤u bulunmufltur (r=0.65, p<0.01). Sonuç: Bu çal›flma sonucunda DBE-K30 ve DBE-Ö30 yüksek “iç tutarl›l›k ve madde-toplam test korelasyon katsay›lar›” göstermifltir. Test-tekrar test incelemesinde ölçeklerin güvenilirli¤i yüksek bulunmufltur. Klinisyen ve özbildirim formlar› aras›nda yüksek bir korelasyon düzeyi bulunmaktad›r. HDDÖ ile karfl›laflt›r›larak yap›lan benzer ölçek geçerli¤i yüksektir. ‹leri çal›flmalarda ölçeklerin tedaviyle ortaya ç›kan de¤iflimlere duyarl›¤› incelenmelidirAmaç: Depresif Belirti Envanteri (DBE) (Inventory for Depressive Symptomatology) (IDS) Rush ve arkadafllar› taraf›ndan gelifltirilmifl hem klinisyenin de¤erlendirdi¤i (DBE-K) hem de özbildirim (DBE-Ö) formlar› olan, böylece depresif belirtilerin de¤erlendirilmesinde her iki boyutun incelenmesine olanak sa¤layan bir ölçektir. Bu çal›flmada 30 maddelik DBE-K ve DBE-Ö’nin Türkçe çevirisinin depresyonlu hastalarda güvenirlik ve geçerlik incelemesi amaçlanm›flt›r. Yöntem: Çal›flmaya Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Psikiyatri poliklini¤ine son bir y›l içinde ard›fl›k olarak baflvuran, DSM-IV-TR ölçütlerine göre majör depresif bozukluk (MDB) tan›s›n› karfl›layan 44 hasta al›nm›flt›r. Hastalarla tan›sal klinik görüflme sonunda iki gün arayla, iki oturumda DBE-K30, DBE-Ö30 ve 17 maddelik Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçe¤i (HDDÖ17) uygulanm›flt›r. Bulgular: Çal›flma, yafl ortalamas› 41.4±9.3, e¤itim ortalamas› 11.1 y›l olan 37 kad›n ve 7 erkek kat›l›mc›dan oluflmufltur. Türkçe ölçeklerin iç tutarl›l›k düzeyleri Cronbach alfa iç tutarl›l›k katsay›lar› DBE-K30 (0.92), DBE-Ö30 (0.8Amaç: Depresif Belirti Envanteri (DBE) (Inventory for Depressive Symptomatology) (IDS) Rush ve arkadafllar› taraf›ndan gelifltirilmifl hem klinisyenin de¤erlendirdi¤i (DBE-K) hem de özbildirim (DBE-Ö) formlar› olan, böylece depresif belirtilerin de¤erlendirilmesinde her iki boyutun incelenmesine olanak sa¤layan bir ölçektir. Bu çal›flmada 30 maddelik DBE-K ve DBE-Ö’nin Türkçe çevirisinin depresyonlu hastalarda güvenirlik ve geçerlik incelemesi amaçlanm›flt›r. Yöntem: Çal›flmaya Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Psikiyatri poliklini¤ine son bir y›l içinde ard›fl›k olarak baflvuran, DSM-IV-TR ölçütlerine göre majör depresif bozukluk (MDB) tan›s›n› karfl›layan 44 hasta al›nm›flt›r. Hastalarla tan›sal klinik görüflme sonunda iki gün arayla, iki oturumda DBE-K30, DBE-Ö30 ve 17 maddelik Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçe¤i (HDDÖ17) uygulanm›flt›r. Bulgular: Çal›flma, yafl ortalamas› 41.4±9.3, e¤itim ortalamas› 11.1 y›l olan 37 kad›n ve 7 erkek kat›l›mc›dan oluflmufltur. Türkçe ölçeklerin iç tutarl›l›k düzeyleri Cronbach alfa iç tutarl›l›k katsay›lar› DBE-K30 (0.92), DBE-Ö30 (0.88) yeterince güvenilir bulunmufltur. Ölçe¤in test-tekrar test güvenirli¤i DBE-K30 için 0.87, DBE-Ö30 için 0.78 bulunmufltur. Ölçeklerden elde edilen depresyon fliddetini belirten alt tan›lar aras›ndaki uyuflma düzeyi belirlemek için kappa katsay›s› (0.47, p<0.01) yeterli bulunmufltur. Benzer ölçek geçerli¤i için ölçeklerle beraber uygulanan HDDÖ ile yüksek bir iliflki katsay›s› oldu¤u bulunmufltur (r=0.65, p<0.01). Sonuç: Bu çal›flma sonucunda DBE-K30 ve DBE-Ö30 yüksek “iç tutarl›l›k ve madde-toplam test korelasyon katsay›lar›” göstermifltir. Test-tekrar test incelemesinde ölçeklerin güvenilirli¤i yüksek bulunmufltur. Klinisyen ve özbildirim formlar› aras›nda yüksek bir korelasyon düzeyi bulunmaktad›r. HDDÖ ile karfl›laflt›r›larak yap›lan benzer ölçek geçerli¤i yüksektir. ‹leri çal›flmalarda ölçeklerin tedaviyle ortaya ç›kan de¤iflimlere duyarl›¤› incelenmelidir) yeterince güvenilir bulunmufltur. Ölçe¤in test-tekrar test güvenirli¤i DBE-K30 için 0.87, DBE-Ö30 için 0.78 bulunmufltur. Ölçeklerden elde edilen depresyon fliddetini belirten alt tan›lar aras›ndaki uyuflma düzeyi belirlemek için kappa katsay›s› (0.47, p<0.01) yeterli bulunmufltur. Benzer ölçek geçerli¤i için ölçeklerle beraber uygulanan HDDÖ ile yüksek bir iliflki katsay›s› oldu¤u bulunmufltur (r=0.65, p<0.01). Sonuç: Bu çal›flma sonucunda DBE-K30 ve DBE-Ö30 yüksek “iç tutarl›l›k ve madde-toplam test korelasyon katsay›lar›” göstermifltir. Test-tekrar test incelemesinde ölçeklerin güvenilirli¤i yüksek bulunmufltur. Klinisyen ve özbildirim formlar› aras›nda yüksek bir korelasyon düzeyi bulunmaktad›r. HDDÖ ile karfl›laflt›r›larak yap›lan benzer ölçek geçerli¤i yüksektir. ‹leri çal›flmalarda ölçeklerin tedaviyle ortaya ç›kan de¤iflimlere duyarl›¤› incelenmelidir