Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Bilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği Konferansı (UBMK 2024) 26-28 Ekim 2024, Antalya, Türkiye, 26 - 28 Ekim 2024, ss.348-353
Teknoloji ve bilimdeki gelişmeler ile toplumda ve
bireylerde sağlık, eğitim, finans vb. alanlarında ortaya çıkabilecek
problemlere yönelik yapay zekâ (YZ) teknolojileri ile kolaylıklar
sunulmaktadır. YZ alanındaki son gelişmeler, genel olarak yapay
zekâ ve özel olarak da üretken yapay zekâ (ÜYZ) uygulamalarına
olan ilgiyi artırdı. Bu ilgi, yapay zekanın çeşitli sektörlerdeki
vaatleri ve sınırlamaları ile aynı zamanda bu teknolojiye
güvenmenin riskleri hakkındaki kamuoyu tartışmalarında da
kendini göstermektedir. YZ’ nin bir alanı olan ÜYZ ise
kullanıcılardan aldığı komutları otomatikleştiren ve toplumun
çeşitli yönlerinde devrim yaratma potansiyeline sahip güçlü bir
teknoloji olarak ortaya çıkmıştır. ÜYZ' nin yaratıcılığı artırma,
sanat, metin üretimi, oyun geliştirme, tasarım, bilimsel keşifleri
hızlandırma, kullanıcı deneyimlerini kişiselleştirme ve bilginin
manipülasyonu potansiyeli de dahil olmak üzere farklı alanlardaki
uygulamaları bulunmaktadır. ÜYZ bağımsız olarak içerik, görüntü,
müzik ve hatta tüm dünyaları yaratabilen, büyüleyici ve
dönüştürücü bir teknoloji olarak ortaya çıktı. Bu devrim
niteliğindeki yetenek, çeşitli alanlarda büyük umutlar vaat ediyor,
ancak aynı zamanda dikkatle ele alınması gereken bir dizi zorluğu
ve potansiyel riski de beraberinde getiriyor. Bu çalışmada
“Generative artificial intelligence” başlığıyla WoS ile 2020-2024
yılı (2024 yılı ilk 7 ay) arasında yapılan 4,296 çalışmaya yönelik
bibliyometrik ve meta analiz gerçekleştirilmiştir. Hızlı büyüyen bir
YZ alt dalı olan ÜYZ ile yapılan çalışmaları inceleyerek mevcut
durumu eleştirel bir şekilde analiz eden bu çalışma, bu dönüştürücü
teknolojinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesi ve uygulanması
hakkındaki tartışmalara bilgi sağlamak fırsatlar-tehditlere yönelik
öneriler sunmayı amaçlamaktadır.