16. Çocuk Alerji ve Astım Kongresi, Girne, Kıbrıs (Kktc), 20 - 23 Ekim 2022
Giriş: İnflamatuvar bağırsak hastalıkları (İBH), ataklar halinde seyreden, kronik, multisistemik bir hastalık
grubudur. Biyolojik ajanlar (BA) çocuklarda İBH tedavisinde kullanılan hastalığı modifiye edici
ilaçlardır. BA’lar yüksek moleküler ağırlıklı protein yapıları nedeniyle potansiyel olarak immünojeniktir.
BA’lara bağlı hipersensitivite reaksiyonu (HSR) iyi bilinen bir durumdur. Ancak şimdiye kadar sadece
İBH’li çocuklarda BA’larla HSR gelişimini değerlendiren sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır .
Amaç: Çalışmamızda İBH tanısıyla takip edilen çocuklarda BA’larla HSR sıklığını ve bunu etkileyen
faktörleri değerlendirmeyi amaçladık.
Yöntem: Çalışmaya Çocuk Gastroenteroloji kliniğinde Ocak 2009-Ağustos 2022 tarihleri arasında
İBH tanısı konulan çocuk olgular dahil edilmiştir. Demografik veriler, İBH tedavileri, BA kullanımı ve
HSR gelişimi çocuk gastroenteroloji, BA’larla HSR gelişen olgularda reaksiyon sırasındaki bulgular,
tedavisi ve yönetimiyle ilgili veriler çocuk alerji dosyalarından elde edilmiştir.
Sonuç: Çalışmaya 106’sı (%57) erkek 186 olgu dahil edilmiştir. Olguların %35,5’nin eşlik eden kronik
hastalığı, %13,4’ünün ise alerjik hastalığı bulunmaktadır. Olguların %3,8’inde İBH tedavisinde kullanılanlar
dışındaki ilaçlarla HSR öyküsü bildirilmiştir. Herhangi bir dönemde BA alan olgu sayısı 47
(% 25,2) iken halen 22 olgunun BA (% 11,8) aldığı görülmüştür. Şimdiye kadar olgulara 1036 kez BA
uygulanmıştır. BA tedavisi alan 47 hastaya toplamda 354 kez infliximab, 636 kez adalimumab, 46 kez
vedolizumab uygulanmıştır. Altı hasta (% 12,7) birden farklı çeşitte BA kullanmıştır. BA alan olguların
3’ünde infliximabla HSR (2 akut infüzyon ilişkili reaksiyon, 1 anafilaksi) geliştiği görülmüştür (% 6,4).
Uygulama başına HSR sıklığı % 0,3 bulunmuştur. Hiçbir hastada geç tip HSR görülmemiştir. Akut infüzyon
ilişkili reaksiyon gelişen olgular infüzyon hızının azaltılmasıyla, anafilaksi gelişen olgu ise desensitizasyonla
tedavilerini sorunsuz almıştır. Çalışmamızda, BA’la HSR gelişenlerle gelişmeyenler
arasında yaş, cinsiyet, tanı yaşı, hastalık süresi, eşlik eden alerjik/kronik hastalık/ilaç alerjisi varlığı,
BA türü, uygulanan BA sayısı açısından anlamlı farklılık bulunmamıştır (p > 0.05).Çalışmamızda İBH
tanılı çocuk hastalarda BA HSR’lerin tamamı infliximabla gelişmiştir. Adalimumab ve vedolizumab
ile HSR görülmemiştir.