Odyolojide Konuşmanın Fonetik (Sesbilgisel) Ve Fonolojik (Sesbilimsel) Özelliklerinin Önemi - Türkçe Örneği , Yusuf K. KEMALOĞLu,Hülya KASAPOĞLU ÇENGEL,Güven MENGÜ, Editör, Türkiye Klinikleri Yayınevi, Ankara, ss.122-129, 2022
Konuşma, odyolojide kullanılan uyaranlarından birisidir. Anadilde ve anadili temsil kabiliyetine sahip fonem içeriğiyle yapı, bilinebilirlik ve fazlalık bilgi içeriği yönünden de standardize edilmiş sözcük ve cümleler konuşma odyometrisi test materyallerini oluşturmaktadır. Bu çalışmada konuşma odyometresinde eşik ve eşik üstü değerlendirmelerde kullanılan tek ve çok heceli Türkçe sözcük listeleri ve özellikle gürültüde anlamanın değerlendirilmesinde kullanılan Türkçe cümle testleri, tarihsellikleri de gözetilerek incelenmiştir. Ülkemizde son 50 yıl içinde, belirli bir fonemik dengeyi gözeten çok sayıda tek heceli sözcük listeleri geliştirilmiş ve özellikle son yıllarda ünsüz-ünlü-ünsüz yapısındaki listelerin tercih edildiği görülmüştür. Ancak çocuklara özel listelerin oluşturulması konusunda gereksinim devam etmektedir. Eşik değerlendirmesinde kullanılan çok heceli sözcükler bağlamındaysa ülke çapında kullanılan standart bir liste mevcut olmayıp bu konuda yapılan çalışma sayısı da son derece sınırlıdır. Gelecekte Türkçe, Dilbilim ve Odyoloji bilim alanlarının ortak çalışmalarıyla hem testlerin geliştirilmesi hem de eksiklerin kapatılmasının mümkün olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Dil bilim; odyometri, konuşma; fonetik; konuşmayı alma eşiği; odyoloji; konuşmayı ayırdetme testleri
Speech in mother tongue is one of the stimuli used in audiology. In speech audiometry, the words and sentences representing phonemic content of the mother-tongue could be used by the materials which are standardized in terms of structure, familiarity and redundancy. In this paper, the mono and polysyllabic Turkish word lists used in the threshold and suprathreshold evaluations, and the Turkish sentence tests, especially used in the evaluation of comprehension in noise were evaluated. In the last 50 years in Turkey, a large number of monosyllabic word lists have been developed in a similar phonemic balance although there is still a need to have lists specific to children. In these lists, consonantvowel-consonant structure has been mostly preferred, especially in recent years. On the other hand, in Turkey, there is no standard polysyllabic word list which could be used in threshold evaluation. There are only a few studies on forming polysyllabic word list. In the future, collaboration of Turkish, Linguistics and Audiology science fields will provide to develop new speech tests and to improve the available ones regarding their contents and further aspects.
Keywords: Linguistics; audiometry, speech; phonetics; speech reception threshold test; audiology; speech discrimination tests