AVRASYA 6th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL SCIENCES, Tbilisi, Gürcistan, 9 - 10 Temmuz 2022, ss.52-53
Sporcuların boş zaman içerisinde gerçekleştirdikleri rekreasyon faaliyetleri eğitimlerinde ve
rekreasyonel olarak elde ettikleri fayda yönüyle önemli bir paya sahiptir. Bu özelliklerin
değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilen araştırmanın amacı elit sporcularda boş zaman
eğitimi ve rekreasyon fayda düzeylerinin belirlenerek, çeşitli değişkenlerin bu düzeyleri
farklılaştırma durumunun ve ölçüm araçları arasındaki ilişki ve etkinin incelenmesidir.
Çalışmaya Türkiye Olimpiyat Hazırlık Merkezlerinde kalarak profesyonel sporculuk
yaşantılarına devam eden 391 elit sporcu dahil olmuştur. Veriler kişisel bilgi formunun yanı
sıra “Boş Zaman Eğitim Ölçeği” ve “Rekreasyon Fayda Ölçeği” ile yüz yüze toplanmıştır.
Yapılan analizlerde normallik ve güvenirlik analizleri, betimsel istatistikler, bağımsız örneklem
T testi, Tek yönlü varyans analizi ANOVA, post hoc testleri, pearson korelasyon testi ve
regresyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular katılımcıların boş zaman eğitimi
(3,41±0,50) ve rekreasyon fayda (3,91±0,62) düzeylerinin ortalama değerlerin biraz üzerinde
olduğu, özellikle sosyal etkileşim ve sosyal fayda anlamında daha yüksek puanlara sahip
oldukları yönündedir. Katılımcıların cinsiyet, gelir, çalışma durumu, boş zamanın
değerlendirilme biçimi ve verimli boş zaman geçirme durumu, ayrıca branş değişkenleri ile
ölçüm araçları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Diğer yandan yaş
ve eğitim durumunun BE ve RF düzeylerini farklılaştırmadığı belirlenmiştir. BE ile RF arasında
pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı ilişki bulunmaktayken (r=0,458). Boş Zaman Eğitim;
fiziksel faydayı (β = 0,099, t = 1,213; p=0, 226), psikolojik faydayı (β = -0,147, t = -1, 688;
p=0,092) anlamlı biçimde etkilememişken, sosyal faydayı (β = 0,544, t = 7, 205, p=0,000)
anlamlı biçimde etkilemektedir. Elde edilen bulgular boş zaman eğitiminin Rekreasyon Fayda
açıklamada 3 alt boyut toplamında, toplam varyansın %25’ni açıkladığını göstermektedir.
Sonuç olarak sporcuların BE ve RF düzeylerinin belirli değişkenler ile farklılık gösterdiği ve
BE ve RF’nin birbirleriyle ilişki ve etki içinde olduğu saptanmıştır. Bulgulardan hareketle
sporcuların başarıya giden yolda performans beklentisini boş zaman eğitimlerinin ve
rekreasyon fayda düzeylerinin artırılması yönüyle güçlendirilmesi önerilmektedir.