2. Uluslararası 3. Ulusal Kadın Sağlığı Hemşireliği Kongresi, Ankara, Türkiye, 21 - 23 Aralık 2023, ss.65
Adölesan dönem (10-19 yaş) sağlığın temellerinin atıldığı önemli yaşam
evrelerinden birisidir. Dünyadaki adölesan nüfusu (1,3 milyar) her
zamankinden daha fazla olmakla birlikte tüm dünya nüfusunun %16.0'sını
oluşturmaktadır. Benzer şekilde ülkemizde tüm nüfusun %16.0’sını adölesan
bireyler oluşturmaktadır. Adölesan dönem bir dizi hızlı fiziksel, bilişsel ve
psikososyal gelişimin yaşandığı bir süreçtir. Bu süreçte yaşanan hızlı
değişimler adölesanların birtakım sorunlarla karşılaşmasına neden
olabilmektedir. Adölesanlar bu dönemde madde bağımlılığı, şiddet,
yoksulluk, damgalanma, dışlanma, özkıyım ve ruh sağlığı problemleri, vb.
sorunlarla karşı karşıya kalmaktadır. Bunun yanı sıra adölesan dönemde
görülen üreme sağlığı sorunları da bireylerin geleceğini olumsuz etkilemekte
ve sağlığın sürdürülmesini kesintiye uğratmaktadır. Erken yaşta başlayan
cinsel yaşam, korunmasız cinsel ilişki, istenmeyen gebelikler ve cinsel yolla
bulaşan hastalıklar bu döneme ilişkin üreme sağlığı sorunları arasında yer
almaktadır. Dünyada gelişmekte olan bölgelerde her yıl 15-19 yaş arası
yaklaşık 12 milyon kız çocuğu ve 15 yaş altı en az 777.000 kız çocuğu doğum
yapmaktadır. 2021 yılında tahminen tüm dünyada 1,7 milyon adölesan HIV
(+) olarak yaşamını sürdürmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde genç
kadınların %28,0'i 18 yaşına gelmeden evlenmekte ve 15-19 yaş arası
istenmeyen adölesan gebeliklerin %55,0'i genellikle güvenli olmayan
düşüklerle sonuçlanmaktadır. Adölesan dönemde yaşanan üreme sağlığı
sorunlarının birçoğu önlenebilir veya tedavi edilebilir özellikte olmaktadır.
Yapılan çalışmalarda adolesanlarda üreme sağlığı sorunlarına ilişkin
bilgilendirme, eğitim ve bilinçlendirme programlarının arttırılması gerektiği
belirtilmektedir. Bu dönemde cinsel eğitim, gebelikten koruyucu yöntemler,
sağlıklı cinsel yaşam danışmanlığı sağlanması ve adölesanların üreme
sağlığının güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle adölesan sağlık
sorunlarını odağına alan hemşirelik bakımı adölesan sağlığının
yükseltilmesinde önemli rol oynayacaktır. Bu bağlamda kadın sağlığı ve
hastalıkları hemşirelerine önemli rol ve sorumluluklar düşmektedir.
Hemşirelerin eğitici ve danışmanlık rollerini yerine getirmeleri adölesan
sağlığının korunması ve yükseltilmesinde önemlidir. Adölesanlarda üreme
sağlığını etkileyen faktörleri tespit etmek, gerekli eğitim ve danışmanlıkları
planlamak ve uygulamak, gerekli durumlarda adölesan savunuculuğu rolünü
yerine getirmek gelecek neslin sağlığının yükseltilmesinde önemli bir girişim
olacaktır
Adolescence (10-19 years) is one of the important life stages where the
foundations of health are laid. The adolescent population in the world (1.3
billion) is higher than ever before and constitutes 16.0% of the entire world
population. Similarly, adolescents constitute 16.0% of the entire population
in our country. Adolescence is a period of rapid physical, cognitive and
psychosocial development. Rapid changes in this process may cause
adolescents to encounter some problems. Adolescents face problems such as
substance abuse, violence, poverty, stigmatisation, exclusion, suicide and
mental health problems. In addition, reproductive health problems seen in
adolescence negatively affect the future of individuals and interrupt the
maintenance of health. Early sexual life, unprotected sexual intercourse,
unwanted pregnancies and sexually transmitted diseases are among the
reproductive health problems related to this period. Approximately 12
million girls aged 15-19 and at least 777,000 girls under the age of 15 give
birth every year in developing regions of the world. In 2021 it was estimated
that 1.7 million adolescents worldwide are living with HIV (+). In
developing countries, 28.0 per cent of young women marry before the age of
18 and 55.0 per cent of unintended adolescent pregnancies between the ages
of 15 and 19 often result in unsafe abortions. Most of the reproductive health
problems experienced in adolescence are preventable or treatable. Studies
have indicated that information, education and awareness-raising
programmes regarding reproductive health problems in adolescents should
be increased. In this period, sexual education, contraceptive methods, healthy
sexual life counselling should be provided and reproductive health of
adolescents should be strengthened. Therefore, nursing care focusing on
adolescent health problems will play an important role in improving
adolescent health. In this context, women's health and diseases nurses have
important roles and responsibilities. It is important for nurses to fulfil their
educational and counselling roles in the protection and promotion of
adolescent health. Determining the factors affecting reproductive health in
adolescents, planning and implementing the necessary education and
counselling, and fulfilling the role of adolescent advocacy when necessary
would be an important initiative in promoting the health of the next
generation.