7th International Eurasian Conference on Biological and Chemical Sciences (EurasianBioChem 2024), Ankara, Türkiye, 2 - 04 Ekim 2024, ss.130, (Özet Bildiri)
Klorosiklofosfazenler, P-Cl bağının yüksek derecede reaktifliğe sahip olması sayesinde farklı nükleofiller ile sübstitüsyon reaksiyonları verebilmektedir. Nükleofilik sübstitüsyon reaksiyonları neticesinde elde edilen ürünler, kararlı yapıları, özgün fiziksel, kimyasal özellikleri ve kullanım alanları nedeniyle büyük ilgi görmektedir [1, 2]. Organosiklo-, dendrimerik- ve polimerik fosfazen bileşiklerini sentezlemek üzere başlangıç bileşiği olarak yaygın bir şekilde kullanılan klorosiklotrifosfazenlerden birisi, hekzaklorosiklotrifosfazendir [N3P3Cl6 (HCCP), trimer]. Trimerik fosfazen bileşiğinin tetra-fonksiyonel ligantlar ile tepkimeleri sonucunda spiro-bino-spiro (sbs) ve spiro-ansa-spiro (sas) fosfazenler oluşmaktadır [3, 4]. Bu çalışmada, trimerin tetrafonksiyonel bir ligant olan benziltetraamin ile reaksiyonları incelenmiştir. Çalışmaların ilk aşamasında, ligant olarak kullanılmak üzere benziltetraamin bileşiği (1) sentezlenmiştir. Ardından bu tetraamin bileşiğinin, trimerik fosfazen ile regioselektif olarak etkileşmesinden (spiro-bino-spiro)fosfazen (2) ve oluşan bu bileşiğin n-propilamin ve n-butilamin ile tepkimelerinden spiro-bino-spiro (sbs)-bis(tetraalkilamino)siklotrifosfazenler (3, 4) hazırlanmıştır. Bu orijinal bileşiklerin; spektroskopik özellikleri ve biyolojik aktiviteleri araştırılmıştır. Yapısal karakterizasyon çalışmaları, tek boyutlu NMR teknikleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Biyolojik aktivite çalışmaları kapsamında, bileşiklerin antibakteriyel ve antifungal aktiviteleri standart antibiyotiklerin aktiviteleri ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bununla birlikte, bileşiklerin pBR322 plazmid DNA ile etkileşimleri araştırılmıştır.