9th International Baskent Congress on Life, Engineering, and Applied Sciences, Ankara, Türkiye, 20 - 23 Mayıs 2023, ss.86-87
Sanayi sektörlerindeki endüstriyel uygulamaların gelişimi teknolojik gelişmeler ile hız kazanmış
ve mevcut enerji tüketimini artırmıştır. Bu çalışmada, döküm sektöründe maça üretimi prosesinde
kullanılan kumun %4,39 nemden %0,01 neme kadar kurutulması için kullanılan akışkan yataklı bir
endüstriyel kurutucuda yer alan fanların enerji tüketim analizleri deneysel olarak yapılmıştır. Akışkan
yatak bir kurutucuda fanların performansının enerji tüketimine, kurutma maliyetine ve karbon salımına
etkisi araştırılmıştır. Mevcuttaki yapı detaylıca analiz edilerek enerji tüketiminin %7’si elektrik enerjisi,
%93’ü doğalgaz olarak saptanmış olup kurutucunun özgül enerji tüketimi 2.42 kWh/kg su ve nem
alma hızı da 329 kg/h olarak hesaplanmıştır. Akışkan yatak kurutma fırınında fan sistemindeki elektrik
motorlarının önemli derecede elektrik tüketen ekipmanlardan biri olduğu görülmüştür. Mevcut kum
kurutma fırınında %91.3 verimlilik sınıfına ait 3 adet IE2 elektrik motoru kullanılmaktadır. Kullanılan
elektrik motorunun %94 verimlilik sınıfına sahip IE4 motor ile değiştirilmesi durumunda 3 adet fandan
yıllık 12.904,18 kWh tasarruf edileceği ve fan verimliliğinin de %3 oranında artacağı teorik olarak
hesaplanmıştır. Fan performans artışının yıllık 5.677,83 kg eş değer karbon salınımına da engel olacağı
hesaplanmıştır. IE4 tipi verimlilik sınıfı motora sahip fan kullanımında ekonomik analiz yapılarak geri
ödeme süresi 0,86 yıl olarak hesaplanmıştır. IE4 tipi verimlilik sınıfı motora sahip fanın kullanılması ile
akışkan yataklı kurutucuda 15 yıl içinde toplam kurutma maliyeti %0,55 oranında ve toplam kurutma
maliyetindeki elektrik enerjisi maliyeti ise %3,49 oranında azaltılacaktır. Bu kapsamda elde edilen veriler
ışığında fan sistemindeki elektrik motorlarında gerçekleşecek iyileşme ile akışkan yatak kurutucuda
enerjinin daha etkin kullanımına, üretim maliyetlerinin azaltılmasına ve karbon salınım miktarının da
azalmasına katkı sağlanacaktır.