ÇEVRİMİÇİ ARAMA MOTORU TRENDLERİNİN KORONAVİRÜS VAKA SAYISI İLE İLİŞKİSİ: İNFODEMİYOLOJİ ÇALIŞMASI

Creative Commons License

Yanık C., Yapar D., Baran Aksakal F. N.

1. Uluslararası Tıp, Sağlık ve İletişim Bilimleri Kongresi, Ankara, Türkiye, 9 - 12 Aralık 2021, ss.159, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.159
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÇEVRİMİÇİ ARAMA MOTORU TRANDLERİNİN KORONAVİRÜS VAKA SAYISI İLE İLİŞKİSİ: İNFODEMİYOLOJİ ÇALIŞMASI Cansu YANIK1 , Dilek YAPAR2, Nur BARAN AKSAKAL1 1 Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2 Muratpaşa İlçe Sağlık Müdürlüğü drdilekyapar@outlook.com Dijital çağın son pandemisi COVİD-19 üzerine sayısız epidemiyolojik çalışma yapılmıştır. İnternetin genel nüfustan gerçek zamanlı olarak büyük miktarda veri toplamasıyla, Google Trends (GT) gibi kamuya açık veritabanları, epidemiyoloji çalışmalarına yardımcı olmak için uygun bir araç olabilir. Bu çalışmanın amacı Türkiye örneğinde COVİD-19 pandemisine infodemiyolojik bir yaklaşım göstererek salgına dair ek epidemiyolojik bilgiler sunmaktır. Türkiye için 13 Temmuz 2020’den 10 Ekim 2020’ye kadar ve aşılamanın gerçekleştiği 13 Temmuz 2021’den 10 Ekim 2021’e kadar COVİD-19 hastalığının en sık on semptomu (ateş, öksürük, tat kaybı, koku kaybı, boğaz ağrısı, baş ağrısı, nefes darlığı, ishal, göğüs ağrısı ve yorgunluk), COVİD, COVİD-19 ve koronavirüs kelimeleri ile ilgili günlük çevrimiçi arama eğilimlerine (popülerliğine) ‘Google Trends’ uygulaması ile ulaşıldı. Aynı zaman aralıklarına dair Türkiye’nin günlük yeni COVİD-19 vaka, ölüm ve tam doz aşılanmış kişi sayılarına ise ourworldindata.org’tan ulaşıldı. Günlük arama popülerliği ile vaka sayıları, ölüm sayıları ve aşılamanın başladığı dönem için tam doz aşılanan kişi sayısı arasındaki ilişki Spearman korelasyon testi ile değerlendirildi. Aşılamanın başlamadığı 13.07.2020-10.10.2020 arası dönem için ateş (r=0,405, p<0,001), öksürük (r=0,466, p<0,001), tat kaybı (r=0,370, p<0,001), koku kaybı ( r=0,363, p<0,001), baş ağrısı (r=0,256, p=0,015), COVİD (r=0,488, p<0,001), COVİD-19 (r=0,391, p<0,001) kelimelerinin günlük arama motorlarına yazılma sıklığı ve günlük yeni vaka sayısı arasında anlamlı ilişki gözlenmiştir. Öksürük (r=0,219, p=0,038), tat kaybı (r=0,230, p=0,029), koku kaybı (r=0,335, p=0,001), baş ağrısı (r=0,274, p=0,009), COVİD-19 (r=0,290, p=0,006) aramalarıyla günlük yeni ölüm sayısı arasında da anlamlı ilişki gözlenmiştir. Aşılamanın başladığı dönem için Türkiye’de günlük tam doz aşılanan kişi sayısı ile ateş (r=-0,346, p=0,001), ishal (r=-0,383, p<0,001), COVİD (r=-0.264, p=0,013), COVİD-19 (r=-0.719, p<0.001) ve koronavirüs (r=-0,578, p<0,001) kelimelerinin günlük arama motorlarına yazılma sıklığı arasında negatif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu gözlenmiştir. Bu tür dijital yaklaşımlar salgınlar hakkında ek epidemiyolojik bilgi sağlamanın bir yolu olabilir ve bu metodolojiden gelecekteki pandemilerde de faydalanarak salgının seyrini farklı bir yönden değerlendirebiliriz.