Tarih Dersi Öğretim Programları Değişiyor Peki, Tarih Ders Kitapları Değişiyor mu?


Creative Commons License

Akbaba B.

V. Uluslararası Tarih Eğitimi Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 10 - 12 Mayıs 2018, ss.640-663

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.640-663
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırmada, 12 Eylül 1980 sonrasında yayımlanan lise tarih öğretim programlarındaki değişim ve süreklilik bağlamında, program çıktılarının tarih ders kitaplarına yansımaları ele alınmaya çalışılmıştır. 1983 yılında uygulamaya konulan tarih öğretim programı, amaç ve açıklamalarına bağlı kalınarak, Ders Geçme ve Kredi Yönetmeliği’nin uygulanmasıyla 1992 yılında güncellenmiştir. 1992’de kabul edilen Tarih 1-2 Programı, SSCB’nin dağılmasından sonra kurulan Türk Cumhuriyetleri ile iş birliği bağlamında, tarih programlarını geliştirme çabalarıyla 1993 yılında yenilenmiştir. 2007 yılından itibaren uygulamaya konulan lise tarih dersi öğretim programları ise eğitim felsefesi, programın temel bileşenleri, öğrenme-öğretme süreci açısından önceki tarih programlarından önemli farklılıklar göstermektedir. 2017 yılında yayımlanan ve 2018’de güncellenen Ortaöğretim Tarih Dersi 9-11 Öğretim Programında ise bir önceki programın içeriğinin sadeleştiği ve Osmanlı tarihi ile ilgili konuların kapsamının genişlediği görülmektedir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. İçerik analizi yöntemiyle “lise tarih dersi öğretim programları” ve bu programlara göre yazılmış “lise 1. sınıf tarih ders kitapları” analiz edilmiştir. Eğitsel yaklaşım, görsel ve edebî ürün kullanımı, tarihsel kanıt kullanımı ile ölçme ve değerlendirme yaklaşımları şeklinde 5 ana başlıkta ele alınan tarih ders kitaplarından elde edilen veriler, tarih öğretim programlarındaki yapısal değişikliklerin ve eğitim yaklaşımlarındaki farklılaşmaların ders kitaplarına yeterince yansımadığını ortaya koymaktadır.

This study aims to explore the reflections of curriculum outcomes on history textbooks within the scope of the change and continuity in high school history curricula published in the aftermath of 12 September 1980. The history curriculum put into effect in 1983 was updated in 1992 as a result of the implementation of the Pass and Credit Regulation, staying faithful to its goals and explanations. The History 1-2 Curriculum, which was accepted in 1992, was renewed in 1993 through efforts to improve history curricula within the context of the cooperation with Turkic Republics founded after the disintegration of the USSR. The high school history curricula put into practice as of 2007 have significant differences from previous history curricula in terms of philosophy of education, basic components, and learning-teaching process. The Secondary Education History 9-11 Curriculum, published in 2017 and updated in 2018, offers the content of the former curriculum in a simplified form and provides a wider scope of the subjects concerning the Ottoman history. In the present study, out of qualitative research methods, document analysis method was used. Content analysis methods were used to analyze “high school history curricula” and “high school first grade history textbooks” written according to these programs. The data obtained from the history textbooks handled under five main titles (i.e. educational approach, use of visuals and literary products, use of historical evidence, and assessment and evaluation approach) reveal that the structural changes in history curricula and differentiation in educational approaches do not manifest themselves in textbooks enough.