20. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Antalya, Türkiye, 28 Kasım - 01 Aralık 2022, ss.420-429
Bu çalışmanın amacı, cinsiyetçi ve sağlamcı toplumsal söylemler nedeniyle çifte dezavantaj yaşayan
engelli ve paralimpik sporcu olan bir kadının eğitim yaşantısını kendi deneyimlerinden yola çıkarak
derinlemesine incelemektir. Çalışma, nitel araştırma desenlerinden biri olan “anlatı araştırması (narrative
research)” deseni kapsamında yürütülmüştür. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir
örnekleme ve ölçüt örnekleme birlikte kullanılmıştır. Katılımcının belirlenme sürecinde önceden
oluşturulmuş ölçütlere göre bir tarama gerçekleştirilmiştir. Bu ölçütler; kadın olmak, engelli olmak ve
paralimpik sporcu olmaktır. Bu doğrultuda paralimpik oyunlara katılmış engelli bir kadın katılımcı ile
çalışma yürütülmüştür. Araştırmanın öncesinde katılımcıya telefon ile ulaşılmış, çalışma hakkında bilgi
verilmiş ve görüşme zamanı belirlenmiştir. Görüşme sırasında ses kaydı için izni alınmıştır. Bu doğrultuda
da kişisel verilerin gizliliği ve bilgilerin araştırma dışında kullanılmayacağına dair onay verilmiştir.
Araştırma verileri, yüz yüze ve yarı-yapılandırılmış görüşme yoluyla elde edilmiştir. Engelli bir kadın
olan Kamile ile yaşamına yönelik kapsamlı bir görüşme yapılmış, ses kaydı ve görüşme notları
derinlemesine analiz edilmiştir. Katılımcının kimliğini belli etmemek adına takma isim olarak Kamile
kullanılmıştır. Araştırma 2021 yılında Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsünde doktora
programındaki bir ders kapsamında yürütülmüştür. Katılımcının aktardığı öyküler araştırmacılar
tarafından tekrar tekrar okunarak temalar belirlenerek, bu temalar çerçevesinde yeniden hikayeleştirilerek
araştırmanın alt-soruları çerçevesinde bulgulara dönüştürülmüştür. Bu temalar sırasıyla: (1) eğitim hayatı,
(2) engelli bir kadın olmak, (3) toplumsal cinsiyetin ve toplumun getirdiği yük, (4) yaşama bakış ve
geleceğe dair beklentiler’dir. Çalışmanın sonuçlarına göre, engelli kadın sporcu olan Kamile’nin fiziksel
özellikleri ve cinsiyeti ile yaşadığı toplumdaki egemen kültürün özellikleri arasındaki etkileşim
doğrultusunda hem kadın hem de engelli olarak birtakım sosyal yaşantılarda iki kez dışlandığı
görülmüştür. Uygun koşullar sağlanarak engelli kadınların hayatlarında pek çok rolü kolaylıkla yerine
getirebilmeleri için zemin hazırlamanın hem engelli kadınların kendilerini gerçekleştirmelerine hem de
toplumun engelli kadınlara yönelik tutumlarında değişikliğe yol açabileceğine yönelik yorum yapılabilir.
The aim of this study is to examine the educational life of a disabled and paralympic athlete who has a double disadvantage due to sexist and robust social discourses, based on her own experiences. The study was carried out within the scope of the "narrative research" design, which is one of the qualitative research designs. Among the purposive sampling methods, easily accessible sampling and criterion sampling were used together. In the process of determining the participant, a screening was carried out according to the pre-established criteria. These criteria are; being a woman, being disabled and being a paralympic athlete. In this direction, a study was conducted with a disabled female participant who participated in the Paralympic Games. Before the research, the participant was contacted by phone, informed about the study and the interview time was determined. Permission was obtained for audio recording during the interview. In this direction, consent has been given regarding the confidentiality of personal data and that the information will not be used outside of research. Research data were obtained through face-to-face and semi-structured interviews. A comprehensive interview was held with Kamile, a disabled woman, about her life, and her voice recording and interview notes were analyzed in depth. In order not to reveal the identity of the participant, Kamile was used as a pseudonym. The research was carried out within the scope of a course in the doctoral program at Gazi University Institute of Educational Sciences in 2021. The stories narrated by the participant were re-read by the researchers, themes were determined, re-story within the framework of these themes, and transformed into findings within the framework of the research's sub-questions. The themes are: (1) education life, (2) being a disabled woman, (3) the burden of gender and society, (4) outlook on life and expectations for the future. According to the results of the study, it was seen that Kamile, who is a disabled female athlete, was excluded twice in some social lives, both as a woman and as a disabled person, in line with the interaction between her physical characteristics and gender and the characteristics of the dominant culture in the society she lives in. It can be commented that laying the groundwork for disabled women to easily fulfill many roles in their lives by providing appropriate conditions can lead to both the self-realization of disabled women and a change in society's attitudes towards women with disabilities.