9. Uluslararası Akademik Araştırmalar Kongresi (ICAR), Bolu, Türkiye, 27 - 29 Eylül 2022, ss.15-22
Maçalar, döküm prosesinde kullanılan ve parça içindeki boşluklar ile kalıplama aşamasında
oluşturulamayacak ters açılı yüzeylerin elde edilmesi için kullanılan yardımcı kalıp
elemanlarıdır. Su kanalları gibi ince et kesitine sahip yüksek mukavemet gerektiren maçalar
üretimlerinde sıcak maça üretim metodu tercih edilmektedir. Bu üretim metodunda maça
kumu mikserde sıcaklık ile kürleşen bağlayıcı kimyasallar ile karıştırılır, ardından kum
haznesine alınarak 2-6 bar arasında hava basıncı ile maça sandığının içerisine nozullardan
püskürtülerek doldurulur. Sandık içinde bulunan maçanın geometrisine göre 140-200°C
sıcaklıkta 100-200 saniye pişirme işlemi yapılır. Bu işlemin gerçekleşmesi esnasında
nozullardan gelen kum, nozul ve çevresinin etkin soğutulamaması durumunda katılaşmakta
ve kesitin daralması ile akış yapısı bozulabilmektedir. Oluşan katılaşma nozul/nozullardan
kum akışını durdurmakta veya akışı azaltarak istenilen kalitede üretim yapılamamasına ve
hatta bazı durumlarda üretimin kesintiye uğramasına sebebiyet vermektedir. Bu çalışmada,
mevcut yapı detaylıca ısı transferi ve akış açısından analiz edilerek, nozul/nozulların
tıkanması problemini ortadan kaldırabilecek yeni bir soğutma sistemi yapısı oluşturulmuştur.
Bu kapsamda nozul çevresinin etkin bir şekilde soğutulmasını sağlayabilecek yapı ile hem
enerji de hem de üretimde verimliliğin artırılması sağlayabilecek bir teknoloji ortaya
konmuştur.