Akademik Veri Yönetim Sistemi
Anadolu’nun İmarında Yarışmalar :1930-1990, Filiz Sönmez,Semra Arslan Selçuk, Editör, İDEALKENT YAYINLARI, Ankara, ss.108-114, 2023
1950’li yıllarda esen rasyonalizm rüzgârı Türkiye mimarlığını da etkisi altına alır. Yapı programlarının daha küçük parçalara ayrıla- rak bir meydan etrafında alana yayılması şeklindeki tasarım tavrı farklı yapı türlerinde sıkça karşılaşılan bir dönem tipolojisi halini alır. 1950’li yılların ikinci yarısına kadar çoğunlukla anonim eserler olarak hayata geçen hükümet konakları için bu tarih itibariyle bir dizi proje yarışması gerçekleştirilir. Parçalı program kurgusu, çoğunlukla yatay kütleli yüksek bloğun yönlenme seçimi ve cephe organizasyonlarıyla modern hükümet konaklarının tasarımı dönemlerinde de tartışma konusu olmuştur. Bu çalışmada Anadolu’da 1950-1960 arasında yarışmalar yoluyla elde edilmiş ve rasyonalizm akımı çerçevesinde biçimlenmiş Elâzığ, Sakarya, Urfa, Adıya- man ve Kırşehir hükümet konakları yarışma süreçleri, mimari yaklaşımları ve iklimle ilişkileri bağlamında incelenmiştir. Bu yapıların son 20 yılda korunamayarak çoğu zaman yerlerine yapılar yapılmaksızın yıkılışlarının ardındaki nedenler araştırılmıştır.
The wind of rationalism blowing in the 1950s also affected Turkish architecture. The design attitude in which building programs are divided into smaller parts and spread around a square becomes a period typology that is frequently encountered in different building types. As of this date, a series of project competitions were held for government mansions, which were mostly anonymous works until the second half of the 1950s. The fragmented program setup, the choice of the orientation of the high block with mostly horizontal mass, and the design of the façade organizations and modern government mansions were also the subject of discussion during their periods. In this study, Elâzığ, Sakarya, Urfa, Adıyaman, and Kırşehir governorship buildings, which were obtained through competitions in Anatolia between 1950-1960 and shaped within the framework of the rationalist movement, were examined in the context of their competition processes, architectural approaches and their relations with the climate. The reasons behind the destruction of these structures in the last 20 years, often without new structures being built, have been investigated.