Diğer, ss.1-3, 2024
Gün
1 Öğün 3 Ama;
Ben 1 Öğün İstiyorum!
Dr. Mustafa
Karaağaçlı
1.Öndeyi
Gün 1 Öğün 3 Ama; Ben
1 Öğün İstiyorum!” konulu bu
çalışmanın temel amacı;
Türkiye ölçeğinde tüm öğrencilere verilebilecek
bir öğün yemek beklentisine
ulusal kamu oyununun dikkatini çekmektir. Çalışma, kaynaklarda sıralanan
literatür verilerine ek olarak yazarın postpozitivist görüşleriyle oluşturulmuştur.
Çalışma sistematiği; (1)Öndeyi (2)Gün 1, Öğün
3, (3)Her Günde Bizi Yeni Bir İhtiyaçlar
Piramidi Bekliyor, (4)Temel Fizyolojik
İhtiyaçlar Kaleminde Neden ve Sonuç Değişkenleri (5)Uyum Eğitimi Başlangıcında Bir Öğün de Yemek
Başlamalı, (6)Bir Öğün Yemek
Bedeli, (7) Sonuçlar, (8)Öneriler,
(9)Vargı ve Yargı alt başlıklarında hazırlanmıştır.
2.Gün
1, Öğün 3
Gezegene uyanınca bir günde 3 öğün bizleri bekliyor.
Beklenen
öğünler en temel insani ihtiyaçların başında geliyor.
Başat
gelen temel ihtiyaçlar, geleneksel alan
yazında evrensel ölçekte kabul gören,
Maslow’un İhtiyaçlar Piramidinin de en temelinde yani, piramidin tabanında yer alıyor. Yapısal geometrik piramitin
tabanı en geniş yukarı doğru giderek daralan imgededir.
3.Her Günde Bizi Yeni
Bir İhtiyaçlar Piramidi Bekliyor
Yukarı
satırlardaki temel ihtiyaçların teorize
edilmiş halini Abraham Maslow alan yazına kazandırmış olup, Piramid yedi basamaklı sıralı ihtiyaçtan oluşuyor..
· Birincil ihtiyaç en temel ihtiyaçtır. Diğer ihtiyaçlar
bundan sonra sıralanır.
· İhtiyaçların
sıralaması yerel, yöresel ve ulusal
ölçekli olmayıp evrenseldir.
· İlk
dört ihtiyaç, “varolma ihtiyaçlarıdır.” Var olma ihtiyaçları, fizyolojik,
güvenlik, sevgi ve saygı
görme-göstermedir.
· Son
üç basamakta yer alan ihtiyaçlar ise “gelişim ihtiyaçlarıdır.” Gelişim ihtiyaçları ise; bilme- tanıma, estetik ve
kendini gerçekleştirmedir.
Bu sıralı basamaklı ihtiyaçların karşılanmasıyla birey
kendini gerçekleştirme amacına yönelir.
Aksi halde karşılayamadığı her ihtiyaç için fiziksel, sosyal, ekonomik
sorunlar yaşar, bu sorunların tümel sonucunda ise
psiko-krizleri yaşaması kaçınılmaz olur.
4.Temel Fizyololojik İhtiyaçlar Kaleminde Neden ve Sonuç Değişkenleri
Fizyolojik ihtiyaçlar, insanın
biyolojik olarak yaşamını sürdürebilmesi için gereken ihtiyaçlardır. Nefes
alma, yeme içme, uyuma ve cinsellik gibi
ihtiyaçlardır. Çünkü; gün
içi fizyolojik ihtiyaçlardan
yeme içme kalemli olan gün içi öğünler, günü yaşamak, sürdürmek ve üretken olmak
için “olmazsa olmaz!” işlevdedir.
21.Yüzyılda
evrensel ölçekte gezegen teknolojik araçların, yolların, ulaşımların,
hava ve deniz limanlarının,
hastanelerin, bir ailenin yaşaya-ma-yacağı kibrit kutusu darlığındaki rezidans
tipi havayı satan konutların ihtişamıyla insanoğlu böbür dilini
tavan yaparken, “insani açlık gibi utanç verici bir krizle” nedense
baş etmek istememektedir(!).
Türkiye coğrafyasında da yukarı satırlarda anılan sorunsallar yaşanmakta, hayat pahalılığı
nedeniyle en temel ihtiyaçların aile
gelir-gider dengeli bütçelerinden karşılana-ma-ması sorunu ise giderek artmaktadır.
5.Uyum Eğitimi Başlangıcında Bir Öğün de Yemek Başlamalı
Türkiye
Ulusal Eğitiminde 02 ve 06
Eylül 2024 tarihlerinde iki gün okula
uyum eğitimi yapılıyor. Uyum
programı kapsamında, anasınıfı ve ilkokul 1 sınıf öğrencileri
öğretmenleri ve arkadaşlarıyla buluyor.
Çocuk
bireylerin okulun fizik mekanlarını tanımlarını
sağlamak amacıyla yapılan bu eğitsel
girişimin merkezi iktidarın politik
tercihlerine göre değil; eğitbilimin nesnel bilimsel rehber verilerine göre uygulanmasıyla olumlu
katkılar vereceği beklenmektedir.
6.Bir
Öğün Yemek Bedeli
Fizyolojik ihtiyaçların
temelini oluşturan yeme-içme beslenme
yaş gruplarına göre farklılık gösterirken; bu çalışmanın tematiğini oluşturan “gün 1 öğün3
ama, ben 1 öğün istiyorum!”
noktasında bir öğünlük yemek
giderin kamuya maliyeti yaklaşık
an sınıflarında 40TL, ilkokulda 50Tl, ortaokul ve liselerde 60Tl
olarak haberleştirilmişti (Halk Tv, 28 Ağustos, 2024).
Zira,
güçlü kamu, Türkiye
coğrafyasında ulusal
eğitimde tüm öğrencilere bir öğün
yemeği ikram edebilir (Karaağaçlı, 2023).
Yeter
ki;
·
Serbest piyasa ve özel şirket aklı kamusal iradeye egemen olmasın!
·
Temel ekonomik kararlar özel
sektör korumalı olarak uygulanmasın!.
·
Sosyo-ekonomik düzenin kurgulayıcısı da
rantiyecisi de özel teşebbüs olmasın!
· Çünkü; özel
girişimin yaygınlığı,
bireysel haklarının koruyucusu
ve teminatı olamaz!
· Çünkü;
küçülen kamu, makro kitlelerin bireysel, hukuki, sosyal, kültürel ve ekonomik
haklarını koruyamaz!
· Çünkü;
kamuyu küçülerek özelleştirmeyi
güzelleyen yeni özneli tutucu kuşatmacı politikalar “bireysel ve ulusal
özneli yüklemler kurmaz, dolayısıyla kamusal girişimler yapmaz!”
· Çünkü;
yeni özneli liberaller devletin kamusal hizmetlerinden çekilmesini isterler.
Aksi görüşte olanları “çağın gerisinde kalmakla suçlarlar”(!). Yeni
öznelerin yönetsel tercihi, kamusal
hizmetlerin sunumunda kollektivist
yaklaşım yerine tekelci özel-siyasayı
öne çıkarmasıdır (Mirowski, 2013).
7.Sonuçlar
“Gün
1 Öğün 3 Ama; Ben 1 Öğün İstiyorum!” konulu bu çalışmada
ulaşılan sonuçlar şunlardır:
·
En temel
fizyolojik ihtiayaç kalemi olan
yeme-içme evrensel bir insan hakkıdır.
·
Türkiye coğrafyasında her öğrencinin kamusal
hakları arasında “bir öğün yemek
beklentisi” vardır.
·
Artan enflasyon ailelere,
her gün çocuklarının
beslenme çantalarına ne bırakayım?”
sorusunu giderek zorlaştırıyor.
·
Sosyal devletin temeli olan Anayasal hak ve
özgürlükler “yok da
veriliyor-muş” yaklaşımı bireyin ihtiyaçlarını da doğrudan etkiliyor.
·
Birey yurttaş, toplum ile devlet
arasındaki bağlar temel ihtiyaçlar
noktasında yabancılaşmaya devam ediyor.
·
Hayat pahalılıklarıyla yemenin içmenin
dolayısıyla hayatın tadı kaçıyor.
8.Öneriler
“Gün
1 Öğün 3 Ama; Ben 1 Öğün İstiyorum!” konulu bu çalışmada
ulaşılan sonuçlar doğrultusunda
uygulamalarda dikkate
alınmasında yarar görülen öneriler aşağıda sıralanmaktadır:
· Sosyal ve dayanışmacı devlet uygulamalarıyla ulusal
eğitimde her öğrenciye günde bir öğün yemek verilmesi konusunda merkezi iktidar yaşanılan okula uyum eğitimi haftası içinde harekete geçmelidir.
· “Eğitimin partisi
olmaz!” ilkesince ulusal
eğitimde merkezi iktidar, diğer ihtiyaçların temeli olan beslenme kaleminde her
öğrenci için 2025 genel bütçesi içinde özel düzenlemelere yer vermelidir.
· Türkiye ölçeğinde muhalefet siyasası da sözlü
ve yazılı olarak “bir öğün
ücretsiz yemek” istemini sürekli gündemde tutmalıdır.
· Devletin
işleyişinde israf düzeyindeki harcamalar
tüketimi tetiklediğinden, sözde değil (Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024)
özde tasarruf niyetli girişimlerle
kamusal tasarruflar eşgüdümlü, eşanlı, eşpaylaşımlı ve eşgirişimli olarak gerçekleştirilmelidir.
9.Yargı
ve Vargı
““Gün 1 Öğün 3 Ama; Ben 1 Öğün İstiyorum!” konusu
kendi iç dinamikleri gereği evrensel
insani ihtiyaçlardandır. Bu
özelliği gereği “bir öğün
yemek istiyorum!” beklentisi Türkiye Coğrafyasında her öğrenciye tanınacak bir
hak olarak sürekli gündemde tutulması
gerekmektedir.
Ulusal eğitimde, “Atatürk İlkelerine ve Cumhuriyet’in Kuruluş Felsefesine” uygun
doğru ve açık uygulamalar, kamusal eğitimi de güçlendireceğinden, temel
insani fiziksel sosyal haklardan olan “bir öğün yemek hakkı” da yer ve zemin
bulabilecektir. Yeter ki; devletin
adaleti yönetimden önde, yasaması nesnel, uygulaması ise hakça paylaşımlı kollektivizm düşünceli olsun!
Kaynaklar
Birleşmiş Milletler. (1948). İnsan Hakları
Evrensel Beyannamesi.
"Universal
Declaration Of Human Rights. Birleşmiş Milletler. 10 Aralık 1948. Ss. 71-77.
https://hmb.gov.tr. Temmuz, 2004. T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı.
Resmi Web Sayfası.
Karaağaçlı, M.
(2023). Her Durum ve Zaman
Değişkeninde Kamu Minimal ve İsteksiz Olamaz! Mektepli Gazete. http://www.mektepligazete.com. 28
Ağustos 2023.
Yeni Özneli Siyasanın Beton Aşkı, Folklorik ve Otantik
iklimi Yok Etti http://www.mektepligazete.com.Köşe Yazıları 12.08.2024.
Mirowski, P. (2013). The Thirteen
Commandments of Neoliberalism. The Utopian.
TİEK (2016).Türkiye
İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu. Kanun No:6701,
Resmi Gazete No: 29690.
TBMM,(1987). Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. Ankara:
TBMM. Vakfı Ofset Tesisleri.
İletişim
ve Erişim
Dr. Öğr. Üyesi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, EBB
Öğr. Üyesi.
e-posta
: mkara@gazi.edu.tr
ORCID : https://orcid.org/0000-0003-3488-1021
Web (1):
w3.gazi.edu.tr/~mkara
Web (2): https://avesis.gazi.edu.tr/mkara
Web (3): www.yurtspor.com
Web (4): www.mektepligazete.tebeşir
Web (5): www.mektepligazete.bülten
Facebook
(1): Kirizma
Facebook (2): Mustafa Karaağaçlı
Twitter
: M_Karaagacli_
İnstagram : mustafakaraagacli1
Blog :mustafakaragacli.blogspot.com