11. Uluslararası Katılımlı Çocuk Nefroloji E-Kongresi, Türkiye, 4 - 05 Eylül 2021
Giriş-Amaç: Corona virüs hastalığı 2019 (COVID-19), Şiddetli Akut Solunum Sendromu Corona virüsü 2 (SARS-CoV-2) virüsünün neden
olduğu yeni bir viral hastalıktır (1). İlk beklentilerimizin aksine, COVID-19 pandemisinin uzun ve dalgalı seyri, tıbbi uygulamalarımız üzerinde önemli bir etki yarattı (2). Bu çok merkezli ulusal ortak çalışma, Türkiye’deki pediatrik nefroloji bölümlerinde takip edilen hastalarda
COVID-19’un özellikleri ve prognozu ile ilgili bir yıllık verileri araştırmak için gerçekleştirmiştir.
Yöntem: Kronik böbrek patolojileri ile takip edilen ve COVID-19 tanısı alan çocuk hastalar retrospektif olarak (11 Mart 2020 - 11 Mart 2021)
çalışmaya dahil edildi. Merkezlere hastaların demografik bilgileri, altta yatan birincil tanıları, COVID-19 için alınan tedavileri ve prognozları
içeren çevrimiçi bir anket gönderildi ve 36 hastaneden yanıtlar toplandı.
Bulgular: Türkiye’de ilk vaka görüldüğü günden itibaren ilk bir yılda çocuk nefroloji bölümünde takip edilen toplam 203 çocuğa COVID-19
teşhisi konulmuştur. Hastalık en sık 10-15 yaş grubunda (%37) görülürken, 5 yaş altında %14,3 sıklığında görülmektedir. Böbrek nakli
(%27,6), hemodiyaliz (%16,3) ve glomerülopatiler (%15,3) en sık görülen tanı kategorileridir. Hastaların sadece %43’ü şikayetler üzerine
hastaneye başvurmuştur. Tanı için birincil yöntem SARS CoV-2 PCR testidir ve hastaların %84’ünde pozitif sonuçlanmıştır. Hastaların %60’ı asemptomatik veya hafif seyirlidir, hastanede yatan 82 hastadan 23’ü (hastanede yatan hastaların %28’i, tüm hastaların %11’i) yoğun bakım ünitesinde takip edilmişlerdir. Tedavi rejimleri oldukça heterojendir. Hastaların yarısı (%55) herhangi bir ilaç tedavisi almazken,
kalan hastalara çoğunlukla favipiravir (%21), steroid (%16) ve hidroksiklorokin (%11) verilmiştir. Hastaların bazıları, intravenöz immünoglobulin, düşük moleküler ağırlıklı heparin veya biyolojik anti-sitokin tedavilerinden oluşan ek kombinasyon rejimleri ile tedavi edilmiştir.
Hastane yatış süreleri çoğu hastada (%67) 14 günden kısadır, sadece 7 (%3,4) hasta 30 günden uzun hospitalize edilmiştir. Hastanede
yatan hastaların %20’sinde hastalığın seyri sırasında akut böbrek hasarı gelişmiştir. Beş hasta MIS-C tanısı almış ve 3’ü kaybedilmiştir. İki
hasta COVID pnömonisi, bir hasta COVID-19 sonrası taburcu olduktan sonra ani kardiyak arrest nedeni ile ve bir hasta da COVID-19 dışı
nedenlerle kaybedilmiştir. Hastaların %83’ü belirgin bir sekel olmadan taburcu edilebilmiştir.
Öte yandan, çalışma süresi boyunca 42 hekim (25’i çocuk nefroloğu), 15 sekreter, 15 temizlik görevlisi, 14 çocuk hemşiresi ve 13 HD
hemşiresi olmak üzere 108 sağlık çalışanı enfekte olmuştur.