Akademik Veri Yönetim Sistemi
JOURNAL OF THE FACULTY OF ENGINEERING AND ARCHITECTURE OF GAZI UNIVERSITY, cilt.38, sa.3, ss.1493-1504, 2023 (SCI-Expanded)
Artan kentleşme ile yoğunlaşan kentlerde sınırlı alanın daha etkin kullanılabilmesi amacıyla yüksek yapıların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. İstanbul’un dünyada en çok yüksek bina bulunan 9. şehri olması, yüksek yapı konusunda ülkemizin yerini ve konuya verilmesi gereken önemi göstermektedir. Yüksek binalarda karşılaşılan en büyük problemlerden birisi, uzun tahliye süreleridir. Artan kat sayısı ile birlikte uzayan tahliye rotası tahliyeyi zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada, yüksek binaların tahliyesinde uzun yıllardır tartışılan ve araştırılan asansör ile tahliye konusu incelenmiştir. Dünya’da asansör ile tahliyeye izin veren standart ve yönetmelikler dile getirilmiştir. İstanbul’da yer alan ve yakın geçmişte Türkiye’nin en yüksek binası olma unvanını taşımış İş Kule binası üzerinden yapılan araştırmada, bina modeli simülasyonlarla analiz edilmiştir. Yapılan çalışmada asansör kullanımının, binanın tahliye süresine etkisi incelenmiştir. Oluşturulan 5 farklı senaryoda, binadaki her katın kullanıcılarının hangi oranda merdiven ve asansör kullanımıyla en kısa tahliye süresine ulaşılabildiği incelenmiştir. Elde edilen bulgular sonucu, binanın her katındaki kullanıcıların %25’inin asansörle, kalan %75’lik kısmın ise merdivenle tahliye edilmesiyle en kısa tahliye süresine ulaşıldığı görülmüştür. Bu senaryoda, sadece merdiven kullanımına göre tahliye süresinde yaklaşık %18’lik bir kısalma gözlenmiştir. Ayrıca binanın tahliye elemanlarının en etkin şekilde kullanılmasına engel olan mimari etmenlerden bahsedilmiştir.
Purpose: One of the biggest problems encountered in high-rise
buildings is long evacuation times. With the increasing number of floors, the
lengthening evacuation route makes evacuation difficult. In this study, the
issue of evacuation by elevator, which has been discussed and researched for
many years in the evacuation of high-rise buildings, is examined. In the study,
the effect of the use of elevators on the evacuation time of the building was
investigated.
Theory and Methods:
In this study,
which the effect of the use of elevators on the evacuation time of high-rise
buildings was examined, 5 different scenarios modeled. It was examined to what fraction
of the occupants of each floor should use the stairs and elevators to reach the
shortest evacuation time. In 5 different
scenarios, occupants are assigned to use elevators and stairs in 25%
increments.
Results:
As a result of the simulation, it was observed that
the shortest evacuation time was reached when 25% of the occupants on each
floor evacuated the building using the elevator and the remaining 75% using the
stairs. With this scenario, 18% shorter evacuation time was achieved compared
to the scenario which all occupants use the stairs.
Conclusion:
It
has been observed that the evacuation time can be reduced by 18% with the use
of elevators in the evacuation of İş Tower. A longer evacuation time was
observed in the elevator-only scenario compared to the staircase-only scenario.
The reason for this is that the handling capacity of the stairs of the building
is lower than the handling capacity of the elevators. The Round Trip Time
should be considered when designing the elevator layout for the upper and lower
floors of the building. It has been observed that locating the stair and
elevator lobbies together has the effect of extending the evacuation time.