Eğitim Yapılarında İdeolojik ve Mimari Dönüşümler: Türkiye Örneği (1997–2022)


ESİRGEN H. B., TOPRAKLI A. Y.

Grid - architecture, planning and design journal (Online), cilt.7, sa.2, ss.485-516, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu makale, 1997 ve 2022 yılları arasında Türkiye’deki kamu eğitim yapılarında meydana gelen ideolojik ve mimari dönüşümleri incelemektedir. Makale, ideolojik çerçevelerin eğitim yapılarının tasarımı üzerindeki etkilerini keşfederken form, program, ölçek ve yerleşim gibi mimari dönüşümlere odaklanmaktadır ve böylece literatürdeki bir boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır. Çalışma, 1997 ve 2012 yıllarındaki eğitim sistemi değişikliklerini önemli birer dönüm noktası olarak ele alıp, bu değişiklikleri daha geniş ideolojik kaymalarla ilişkilendirmektedir. Niteliksel ve tarihsel bir araştırma stratejisi kullanan bu makale, araştırma malzemesini ideolojik bir bağlamda değerlendirmekte ve resmi olarak arşivlenmemiş mimari projeleri yorumlamaktadır. Bu çalışma, 1997'den 2022'ye kadar Türkiye’deki eğitim yapılarında meydana gelen mimari ve ideolojik dönüşümlerin, geleneksel ve modern etkilerin dinamik bir etkileşimini yansıttığını ortaya koymakta; politik ve sosyal ideolojilerin eğitim yapılarının tasarımı ve işlevi üzerindeki etkisini göstermektedir. Bu yaklaşım, ele alınan dönemde eğitim yapıları üzerinden ideoloji ve mimari arasındaki etkileşimi gözler önüne sererek, çalışmanın özgün bakış açılarını vurgulamaktadır.
This article examines the ideological and architectural transformations in public education buildings in Turkey between 1997 and 2022. It aims to fill a gap in the literature by exploring the impact of ideological frameworks on the design of education buildings and by focusing the architectural transformations including form, program, scale, and site. The study focuses on education system changes in 1997 and 2012 as pivotal moments, linking these changes to broader ideological shifts. Utilizing a qualitative and historical research strategy, the article evaluates materials within an ideological context and interprets architectural projects that are not archived officially. This study reveals that the architectural and ideological transformations in Turkish education buildings from 1997 to 2022 reflect a dynamic interplay of traditional and modern influences, demonstrating the impact of political and social ideologies on the design and function of these public spaces. This approach reveals the interplay between ideology and architecture in education buildings during this period, highlighting the unique insights of this study.