Ulusal Psikiyatri Kongresi, İzmir, Turkey, 2 - 06 October 2018, pp.84
AMAÇ: DSM-5 te obsesif-kompulsif ve ilişkili bozukluklar (OKİB) içinde sınıflandırılan beden dismorfik bozukluğu (BDB) hastaları zaman zaman psikotik özellikler göstermektedir. Monosemptomatik hipokondriyak psikoz olarak adlandırılan bu tabloda hipokondriyak bir sanrı dışında belirgin davranış ve düşünce bozukluğu görülmemektedir. Burada psikotik sınırda bir BDB vakasının sunulması amaçlanmıştır.
OLGU: 38 yaşında lise mezunu, bekar erkek hasta burnunu kesme şikayetiyle ailesinin isteği üzerine polikliniğimize başvurdu. Hastanın 10 yıldır burnu ile uğraşısı varmış, burnunun büyük olduğunu ve güzel olmadığını düşünüyormuş. 3 kez rinoplasti operasyonu yapılmış, ancak hasta tatmin olamamış. Psikiyatriye yönlendirilerek çeşitli ilaç tedavileri almış, ancak yarar görmemiş. Hasta burnunu alkolle temizledikten sonra jiletle kestiğini, böylece ödemin azalarak burnunun küçüldüğünü söylüyordu. Sürekli eliyle burnuna bastırıyormuş, gün içinde yaklaşık 8 saat kadar ayna karşısında kalıyormuş. Dışarı çıkmak istemiyormuş, hiçbir şeyden zevk alamıyormuş, kendisini mutsuz ve karamsar hissediyormuş. Mental muayenede hastanın bilinci açık, yönelimi tamdı; düşünce içeriğinde beden imajı ile ilgili aşırı uğraşlar vardı, çağrışımlarında çevresellik mevcuttu. Duygudurum çökkündü ve kısmi içgörüsü vardı. Fizik incelemede burnunda ve göz altlarında deforme bir görünüm vardı. Yatırılan hastaya DSM-5 kriterlerine göre Beden Dismorfik bozukluğu tanısıyla Paroksetin 20 mg/g ve Paliperidon 3 mg/g başlanarak tedricen artırıldı. Paroksetin 40 mg/g ve Paliperidon 9 mg/g dozunda izlenen hastanın serviste bir kez self- mutilatif girişimi oldu ve burnu ile ilgili düşüncelerinde yeterli düzelme saptanmadı. Hasta haliyle taburcu edildi.
TARTIŞMA: Beden Dismorfik Bozukluğu zor tedavi edilen, geleneksel psikoz- nevroz gruplandırmasında halen yeri belirlenemeyen bir bozukluktur. Delüzyonel olan ve olmayan formları tanımlanan beden dismorfik bozukluğunun DSM-4’ün çift kodlamaya (BDB veya delüzyonel bozukluk somatik tip) izin vermesi tanısal karmaşayı daha da artırmıştır. DSM-5'te bu uygulamayı devam ettirmektedir ve belki de en önemli katkısı hastalığı OKİB içinde değerlendirmesidir. Böylece OKİB’te izlenen içgörüsüz formlarda olduğu gibi psikotik spektruma geçiş daha iyi kavranmaktadır. Diğer obsesif- kompulsif ilişkili bozukluklarda olduğu gibi BDB, obsesyon- aşırı değerlendirilmiş düşünce- sanrı spektrumunu çok iyi yansıtmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Beden Dismorfik Bozukluğu, Monosemptomatik
Hipokondriyak Psikoz, Self- Mutilasyon