Yoğun Bakımda Yatan Hasta Profiline göre Üretilen Ortalama Tıbbı atık miktarının ve etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi


Creative Commons License

Kapısız A., Baş E.

15 th HSYK'24 International Congress on Healthcare and Hospital management, 8th HCS'24 International Congress on Health Informatics and Information Security, Antalya, Türkiye, 11 - 14 Aralık 2024, cilt.1, ss.73, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.73
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yoğun Bakımda Yatan Hasta Profiline Göre Üretilen Ortalama Tıbbi Atık Miktarının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Dr. Öğr. Üyesi Alparslan KAPISIZ- Elif BAŞ Trabzon Fatih Devlet Hastanesi- Trabzon, TÜRKİYE Özet Giriş: Dünya genelinde insan nüfusunun artması, sanayi ve teknolojinin hızla gelişmesi atıkların tür ve miktarında önemli artışlara neden olmaktadır. Hastaneler atık üreten kurumların %2’sini oluşturmasına rağmen, ortaya çıkan atık miktarının %77’sinden sorumludur. Çoğunluğu sağlık bakım kuruluşları tarafından üretilen tehlikeli atıklar, pay oranı az olmasına rağmen, niteliği yönüyle etkin yönetim süreçleri gerektirir. Tehlikeli sınıfta yer alan tıbbi atıklar, çevre ve halk sağlığına olan etkilerinin yanı sıra maliyeti artırmaları nedeniyle hastane yönetimi alanında önemli sorunlardan biridir. Genel atık türlerinden farklı olarak yaralanma ve enfeksiyon riski barındırması nedeniyle, toplanmasından bertarafına kadar gelişen tüm süreçler sistematik şekilde yönetilmelidir. Sağlık kuruluşlarında uygulama farklılıkları olabilmesine rağmen, WHO tarafından konuya yönelik geliştirilen standartlar atık yönetiminin temelini oluşturmaktadır. Bu bağlamda kuruluşların; atıkların minimizasyonu, kaynağında doğru ayrıştırma, depolama ve bertarafına varan atık yönetim planları oluşturma sorumlulukları vardır. Atık yönetiminin komplike süreçleri ve konunun taşıdığı önem uzun yıllardır araştırmalara konu olmasını sağlamıştır. Konuya yönelik yapılan çalışmalar incelendiğinde genel olarak; atık yönetim süreçleri, hastanelerde çalışan personellerin atık yönetimi bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi, yatak başı- hasta başı tıbbi atık miktarının retrospektif olarak belirlenmesi ve bertaraf süreçleri alanlarına yoğunlaşıldığı görülmektedir. Hasta sayısı dikkate alınsa da hasta profili özelinde miktar belirlemesi yapıldığına rastlanmamıştır. Oysa hastaya ait olan bazı faktörler atık miktarını belirleyici rol oynayabilir. Hastanın sahip olduğu profil özellikleri; yapılan müdahaleler, girişimler ve işlemlerinin, sonuç olarak hastaya ait tıbbi atık miktarının artmasına neden olabilir. Bununla birlikte genel olarak çalışmaların, atıkla ilk karşılaşan personeller tarafından yapılmadığı ve farkındalıklarının yetersiz olduğu saptanmıştır. Fakat atıklar, kendine özgü yönetimi ile üzerinde durulması gereken, atık yönetim hiyerarşisi gereğince öncelikle kaynağında çözümlenen bir süreci gerektirir. Amaç: Bir kamu hastanesinin yoğun bakım birimlerinde yatan hasta profiline göre üretilen ortalama tıbbi atık miktarının ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmada “Tıbbi Atığa Yönelik Yoğun Bakım Hasta Profili Değerlendirme Formu” kullanılmıştır. Formun ön yüzünde hastanın genel olarak profilini tanımlayan 11 madde (MV, aspirasyon, dekibüt vs.) seçeneklendirilmiş olup, arka yüzünde atık miktarlarının günlük olarak yazılacağı alan bulunmaktadır. Hasta profili belirlemede oluşturulan seçenekler alan yazında konuyla ilgili yapılan tarama neticesinde atık miktarını etkileyebilecek durumlar göz önüne alınarak belirlenmiştir. Hastaların günlük olarak ürettikleri tıbbi atık miktarı, hasta başı tartım yapılarak kilogram olarak belirlenmiş ve profili bazında ölçüm sonucu ‘Aritmetik Ortalama’ yöntemiyle saptanmıştır.. Bulgular ve Sonuç: Oluşturulan hasta profil tanımlamaları bütününde yoğun bakım hastalarını kapsayan 32 adet profil tanımlanmış, her bir grubun tıbbi atık miktar değişimi belirlenmeye çalışılmıştır. Bazı gruplarda bağımlı değişkenler olması sebebiyle ulaşılmayan gruplar bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler : atık, atık yönetimi, hasta profili, tıbbi atık

Determination Of The Average Amount Of Medical Waste Produced And The Factors Affecting it According To The Patient Profile in Intensive Care Assit. Prof. Dr. Alparslan KAPISIZ - Elif BAŞ Trabzon Fatih State Hospital- Trabzon, Türkiye Abstract Introduction: The increase in human population around the world and the rapid development of industry and technology cause significant increases in the type and amount of waste. Although hospitals constitute 2% of waste-generating institutions, they are responsible for 77% of the amount of waste generated. Hazardous waste, most of which is produced by health care institutions, requires effective management processes due to its nature, although its share is small. Medical waste, which is classified as hazardous, is one of the important problems in the field of hospital management due to its effects on the environment and public health, as well as increasing costs. Since, unlike general waste types, it carries the risk of injury and infection, all processes from collection to disposal must be managed systematically. Although there may be differences in practice in healthcare institutions, the standards developed by WHO on the subject form the basis of waste management. In this context, organizations; They are responsible for creating waste management plans that include minimization of waste, proper separation at source, storage and disposal. The complex processes of waste management and the importance of the subject have made it a subject of research for many years. When the studies on the subject are examined, in general; It is seen that the focus is on waste management processes, evaluation of waste management knowledge levels of personnel working in hospitals, retrospective determination of the amount of bedside medical waste and disposal processes. Although the number of patients was taken into account, it was not observed that the amount was determined specifically for the patient profile. However, some factors related to the patient may play a determining role in the amount of waste. Profile features of the patient; Interventions, interventions and procedures may result in an increase in the amount of medical waste belonging to the patient. However, it has been determined that, in general, the studies were not carried out by the personnel who first encountered the waste and their awareness was insufficient. However, waste requires a process that must be focused on with its unique management and is primarily resolved at its source in accordance with the waste management hierarchy. Purpose: It was aimed to determine the average amount of medical waste produced according to the patient profile in the intensive care units of a public hospital and the affecting factors. Method: “Intensive Care Patient Profile Evaluation Form for Medical Waste” was used in the study. On the front of the form, 11 items that describe the general profile of the patient (MV, aspiration, decibut, etc.) are selected, and on the back there is an area where the amount of waste will be written daily. The options created to determine the patient profile were determined as a result of the review of the literature on the subject, taking into account the situations that may affect the amount of waste. The amount of medical waste produced by patients on a daily basis was determined in kilograms by weighing per patient, and the measurement result on the basis of the profile was determined by the 'Arithmetic Mean' method. Findings and Conclusion: Among the patient profile definitions created, 32 profiles covering intensive care patients were defined, and the change in medical waste amount of each group was tried to be determined. There are some groups that cannot be reached due to dependent variables. Keywords : waste, waste management, patient profile, medical waste