Akademik Veri Yönetim Sistemi
14. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK2021), Burdur, Türkiye, 19 - 21 Mayıs 2021
Bu çalışmada; eğitim fakültelerindeki fizik, kimya, biyoloji ve fen bilgisi öğretmenliği anabilim dalı öğrencilerinin
ve öğretim elemanlarının uzaktan eğitim algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden
tarama araştırması türünde gerçekleştirilmiştir. Çalışma evrenini, ülkemizdeki üniversitelerin eğitim fakültelerinin fizik,
kimya, biyoloji ve fen bilgisi öğretmenliği anabilim dalı öğrencileri ve öğretim elemanları, örneklemini ise bu evrenden
çevrimiçi olarak uygulanacak olan Uzaktan Eğitim Algı Ölçeği ile ulaşılabilen katılımcılar oluşturmaktadır. Katılımcıların
uzaktan eğitim algılarını ve uzaktan eğitime katılma durumlarını belirlemek amacıyla hazırlanan likert tipi ölçek;
alanyazındaki Arslan, Bircan & Eleroğlu (2019), Gök (2011), Gündüz (2013) ve Tao & Yeh (2008) tarafından geliştirilen
ölçeklerdeki maddelerden oluşturulmuştur. Söz konusu maddeler alana özgü nitelikte, öğrenciye ve öğretim elemanına
uygulanacak şekilde; bazıları aynen alınarak, bazı maddeler ise gerekli düzenlemeler yapılarak kullanılmıştır. Aynı
zamanda bu maddeler Uzaktan Eğitime Yönelik Genel Algı, Uzaktan Eğitimde Eğitim-Öğretim Sürecine Yönelik Algı ve
Uzaktan Eğitimde Çevresel Faktörlere Yönelik Algı şeklinde üç alt boyutta birleştirilmiştir. Ölçekteki maddelerin; i) amaç,
ii) faktörel yapı, iii) katılımcı kitle ile iv) dil ve anlaşılırlık açısından uygunluğu hakkında alan eğitiminde (n=4) ve ölçme
değerlendirme alanında (n=1) beş uzmanın görüşü alınmıştır. Uzmanlar maddeler hakkında “uygun, uygun değil,
değiştirilebilir” ifadelerine göre görüş bildirmiştir. Uzmanların %90-%100 arasında uyuşma gösterdikleri maddeler aynen
alınmış, %70-%80 arasındaki maddeler yeniden düzenlenmiş, bazı maddeler ise çıkarılmıştır (Büyüköztürk, 2002).
Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları ile son hali verilen ölçek, üniversitelerdeki katılımcılara uygulanmak üzere çevrimiçi
olarak gönderilmiştir. Çalışmaya 9 üniversiteden 30 öğretim elemanı, 8 üniversiteden 85 öğrenci katılmıştır. Araştırmada
veri toplama süreci halen devam ettiğinden, çalışmanın amacına paralel olarak, hem öğretim elemanı hem öğrenci
katılımcıları bulunan 6 üniversiteden 26 öğretim elemanı ve 73 öğrenciden elde edilen veriler betimsel olarak analiz
edilmiştir. Elde edilen veriler ışığında öğrencilerin dersleri istediği zaman izleme imkânı bulmaları olumlu karşılanırken;
nitelikli bir öğrenme için yüz yüze etkileşimin gerekli olduğu, uzaktan eğitimin; uygulamalı ve laboratuvar dersleri için
uygun olmadığı konusunda her iki grupta fikir bilirliği vardır. Öğretim elemanlarının %80’i öğrencilerin öğrenmesini
desteklemek için yeterli elektronik materyal sağladığını düşünürken; öğrencilerin sadece %55’i kendileri için yeterli
elektronik desteğin sağlandığını düşünmektedir. Bununla beraber öğretim elemanlarının %83’ü uzaktan eğitim yoluyla
yapılan sınavların geçerlik ve güvenirliğinin düşük olduğunu belirtirken, öğrencilerin ise %53’ü bu görüşe katılmaktadır.
Devam zorunluğunun olmaması konusunda öğretim elemanlarının yaklaşık %70’i olumlu bulmazken, öğrencilerin ise
%80 i bu maddede olumlu algıya sahiptir.