4. Uluslararası Kadın Çocuk Sağlığı ve Eğitimi Kongresi, Ankara, Turkey, 12 - 13 December 2019, pp.376
YÜKSEK RİSKLİ GEBENİN ROY ADAPTASYON MODELİ’NE GÖRE POSTPARTUM DÖNEMDE HEMŞİRELİK BAKIMI: OLGU SUNUMU
Aliye DOĞAN, Esra ARSLAN GÜRCÜOĞLU, Sevil ÇİÇEK ÖZDEMİR, Ayten ŞENTÜRK ERENEL, Şengül YAMAN SÖZBİR
Öz: Amaç: Homozigot faktör V leiden trombofili, preeklampsi, mükerrer sezaryan ve Rh uyuşmazlığı olan
M.Ş.’ye Roy Adaptasyon Modeli’ne göre postpartum dönemde verilen hemşirelik bakımının etkinliğini
değerlendirmektir. G3P3A0Y3, 39 yaşında, 25. gebelik haftasında olan M.Ş. vajinal kanama nedeniyle
hastaneye yatırılmış ve M.Ş.ye 32. gebelik haftasında homozigot faktör V leiden trombofili tanısı koyulmuştur.
Bu trombofili tipinde Faktör V Leiden mutasyonu görülmekte; hastalar pulmoner emboli ve derin ven
trombozu açısından yüksek risk taşımaktadır. Bu nedenle M.Ş. ‘ye 32. gebelik haftasından itibaren günde
4000 anti-Xa IU/0.4 ml Oksapar tedavisi uygulanmaya başlanmıştır. M.Ş.’nin 36. gebelik haftasındaki
izleminde oligohidroamniyos ve fetal hareketlerde azalma saptanmış ve gebelik sezaryenle sonlandırılmıştır.
M.Ş., postpartum 1. günde akut başlangıçlı, şiddetli hipertansiyon sebebiyle yoğun bakıma alınmış ve % 5
dextroz mai içerisinde 6 gr intravenöz yükleme dozunu takiben 1,5 gr/saat gidecek şekilde MgSO4 idame dozu
uygulanmıştır. M.Ş.’nin verileri Roy Adaptasyon Modeli’ nde yer alan uyum alanlarına göre belirlenmiş ve
bu doğrultuda hemşirelik bakımı verilmiştir. M.Ş.’nin “fizyolojik alanda” günlük yaşam aktivitelerinin yerine
getirmede güçlük; “benlik kavramı alanında” bağımlı olmaktan korkma; “rol fonksiyon alanında” anne/eş
rolünü yerine getirmede güçlük, iş kaybı; “karşılıklı bağımlılık alanında” ise destek sistemlerinin yetersizliği
ve bakım yüküyle baş etmede güçlük sorunları yaşadığı belirlenmiştir. Bu sorunlar doğrultusunda M.Ş.’ye
aktivite intoleransı, öz bakım eksikliği, benlik saygısında rahatsızlık, anksiyete, korku, yorgunluk, ümitsizlik,
aile içi süreçlerin devamlılığında bozulma ve bakım verici rolünde zorlanma hemşirelik tanıları koyulmuş,
bakım uygulanmıştır. M.Ş. hastanede verilen tıbbi tedavi ve Roy Adaptasyon Modeli’ne göre uygulanan
hemşirelik bakımı ile birlikte yoğun bakımdan doğum sonu servisine alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Roy Adaptasyon Modeli, Yüksek Riskli Gebelik, Postpartum