Akademik Veri Yönetim Sistemi
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bilimleri Dergisi, cilt.25, 2022 (Hakemli Dergi)
ÖZET Amaç: Bu çalışmanın amacı inme sonrası yorgunluk (İSY) gelişimindeki risk faktörlerini araştırmak; İSY’nin fiziksel fonksiyonlar, depresyon, anksiyete ve fonksiyonel bağımsızlık üzerine etkisini incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya yatarak tedavi edilen 18 yaşından büyük, subakut ve kronik inmeli 43 hasta dahil edildi. Yorgunluk, yorgunluk şiddet ölçeği (YŞÖ) kullanılarak değerlendirildi. Yorgunluğun fiziksel, kognitif ve psikososyal etkisini değerlendirmek için yorgunluk etki ölçeği (YEÖ) kullanıldı. Depresyon ve anksiyete, hastane anksiyete ve depresyon ölçeği (HADÖ) ile değerlendirildi. Fonksiyonel değerlendirme, fonksiyonel bağımsızlık ölçeği motor (FBÖ-M) ve fonksiyonel bağımsızlığı ölçeği kognitif (FBÖ-K) ölçekleri ile yapıldı. Hastaların ambulasyon durumu fonksiyonel ambulasyon sınıflaması (FAS) ile değerlendirildi. Fiziksel zindelik ve dayanıklılık 3 dakika yürüme testi (3DYT) ile ölçüldü. Atiklik ve yürüme hızı 10 metre yürüme hızı (10MYH) ile değerlendirildi. Bulgular: Hastaların %69,8’inde yorgunluk, %55,8’inde depresyon mevcuttu. Yorgun olanlarla olmayanların karşılaştırılmasında yaş, cinsiyet, inme süresi, lezyon yeri, etkilenen vücut yarısı, inme etiyolojisi, 10MYH, 3DYT, HADÖ, FBÖ-K, FBÖ-M benzerdi (p>0,05). YŞÖ ile hasta yaşı arasında zayıf, pozitif bir korelasyon izlendi (r=0,304, p=0,047). YŞÖ ile 3DYT ve 10MYH arasında negatif korelasyon vardı (r=-0,369, p=0,015 ve r=-0,337, p=0,041, sırasıyla), YŞÖ ile YEÖ ve yorgunluk etki ölçeğinin fiziksel subskalası (YEÖ-F) arasında pozitif korelasyon izlendi (r=0,465, p=0,002 ve r=0,339, p=0,026, sırasıyla). Cinsiyet, yaş, inme üzerinden geçen süre, inme etiyolojisi, etkilenen vücut yarısı ve depresyon varlığının İSY gelişiminde belirgin etkisi olmadığı görüldü. Sonuç: İnme hastalarında sık görülen yorgunluk, yürüme hızı ve mesafesi gibi fiziksel fonksiyonları olumsuz yönde etkiler. Depresyon-anksiyete ve fonkisyonel bağımsızlık gibi yorgunlukla karşılıklı olarak etkileşebilecek klinik parametreler açısından ise net bir fark olduğunu söylemek güçtür.
ABSTRACT Objective: To investigate the risk factors in the development of post-stroke fatigue (PSF) and to examine the effects of PSF on physical functions, depression, anxiety, and functional independence. Material and Methods: The study included 43 adult patients with subacute and chronic stroke. Fatigue severity scale (FSS) and fatigue impact scale (FIS) were used to evaluate fatigue and the effects of fatigue related limitations (physical, cognitive, psychosocial). Depression and anxiety were evaluated with the hospital anxiety- depression scale (HADS). Functional performance was assessed with functional independence measure-motor (FIM-M) and functional independence measure-cognitive (FIMC) scales. Functional ambulation classification was used to evaluate the ambulation. 3-minute walk test (3MWT) and 10-meters walking speed test (10MWS) were used to evaluate fitness, endurance, agility and walking speed. Results: Fatigue and depression were present in 69.8% and 55.8% of the patients respectively. There was no difference in age, gender, duration of stroke, lesion site, affected body half, stroke etiology, 10MWS, 3MWT, HADS, FIM-C, FIM-M in comparison to those who were fatigued and those who were not (p>0.05). A positive correlation was observed between FSS and age, FIS, physical subscale of FIS (r=0.304, p=0.047; r=0.465, p=0.002; r=0.339, p=0.026 respectively). There was a negative correlation between FSS and 3MWT and 10MWS (r=-0.369, p=0.015 and r=-0.337, p=0.041, respectively). Gender, age, time since stroke, stroke etiology, affected body side and depression didn’t have a significant effect on PSF. Conclusion: PSF is a common problem that affects physical functioning such as walking speed and distance negatively.