Diğer, ss.1-4, 2024
Türkiye Coğrafyası’nın
Dünü, Bugünü ve Geleceği; Cumhuriyet’tir!
Dr. Mustafa Karaağaçlı*
1.Öndeyi
“Türkiye Coğrafyası’nın Dünü,
Bugünü ve Geleceği; Cumhuriyet’tir”
konulu bu çalışmanın temel amacı; Türkiye Cumhuriyeti’nin herkesin değeri olduğuna dikkat çekmektir. Bu dikkat,
2024 Türkiye Coğrafyası’nda siyasallaştırılıp köpürtülen din odaklı alış verişler ve yönetimlerle artan bir yaşamsal önem arz etmektedir.
İşte bu
nedenle girişilen bu çalışma; literatüre ek
olarak yazarın postpozitivist görüşlerine dayalı oluşturulmuştur. Çalışma; (1)Öndeyi, (2)Neden
Cumhuriye’te 101 Kere Maşşallah!, (3)
Türkiye Cumhuriyeti’nin Çağdaş ve Demokratik Kilometre Taşları, (4)GMK.
Atatürk’ün Mesut, Başarılı ve Muzaffer Cumhuriyet Mesajı, (5)Memlekette Herkesi Kucaklayan ve Kollayan Cumhuriyet Bayramı, (6)Sonuçlar, (7)Öneriler, (8)Vargı
ve Dayanışmalı Ulusal Bir Dilek alt başlıklarında rapor
haline getirilmiştir.
2.Neden Türkiye Cumhuriyeti’ne 101 Kere Maşşallah!
29
Ekim 2024 tarihi Türkiye
Cumhuriyeti’nin 101. Yaşını kutladığı gün olup memleketin her köşesinden
ve bu
satırlardan 101 kere maşşallahı hakediyor.
Neden 101 kere maşşallah?
· Çünkü; Anadolu’da yeni
bir Türk Devleti kurulması ve Cumhuriyet Felsefesinin Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları
tarafından belirtilmeye başladığı andan itibaren dahili kötü emellerin harici ise emperyalist odakların gözlerini
diktiği yer Anadolu olmuştur.
· Çünkü; yeni bir Türk
Devleti kurulması ve Cumhuriyet
Felsefesi sadece Anadolu ve Türk Ulusu
için değil; gezegende sömürge
altındaki diğer halkların özgürlüklerine
kavuşmalarında örnek rol model ve somut
bağımsızlık adımı olmuştur.
· Çünkü: Cumhuriyet; kimsesizlerin kimsesidir. Herkesin kendini özgür hissedip yaşama hakkına sahip olduğunun
nişanesidir.
· Çünkü
Cumhuriyet; kişisel görüş
ve nutuklardan öte evrensel
ilkelerin birleşimidir.
· Çünkü
Cumhuriyet; barış iklimidir. Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucu felsefesi de
sadece Türk Ulusu’na değil; Dünya
Halklarına da Lider Olan GMK Atatürk’ün “yurtta sulh, cihanda sulh” deyişiyle
ışıklanıp pekişmiştir.
· Çünkü
Cumhuriyet; kişisel bir
diktanın ve oligarşik bir sınıfın iradesi
değil; halkın yönetimidir.
· Çünkü
Cumhuriyet; memleket kaynaklarının bir avuç zümreye ve dörtlü-beşli
sansarlara verildiği bir yönetim ve idare değil;
85 milyon yurttaşa hakça paylaşımdır.
· Çünkü
Cumhuriyet; emek ve terleyen alınların karşılığıdır.
3.Türkiye
Cumhuriyeti’nin Çağdaş ve Demokratik Kilometre Taşları
Cumhuriyet Bayramı,
Türkiye Büyük Millet Meclisinin 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet yönetimi ilan etmesi
anısına her yıl 29 Ekim günü Türkiye'de ve Kuzey Kıbrıs'ta kutlanıyor. Anılan
bayram, 1925 yılında çıkarılan bir yasa ile millî bayram olarak kutlanmaya
başlanmıştır.
Milli Kurtuluş Savaşı zaferle sonuçlanınca
Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları yeni Türk devletinin temellerini
çağdaşlık ve demokratiklik olarak atılması gerektiğine inandılar.
·
25 Ekim 1923'te
ise mevcut hükümetin istifası, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarına,
cumhuriyeti ilan etme fırsatı verdi.
·
28 Ekim 1923
akşamına kadar hükümetin kurulamaması üzerine Gazi Mustafa Kemal Paşa, Çankaya
Köşkü'nde arkadaşlarına "Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz" tarihi
dönüm noktalı “cumhuriyet aşkını” açıkça
dillendirdi.
·
29
Ekim 1929’da Yeni Türkiye Cumhuriyeti
Devleti’nin hükümet merkezi
Ankara oldu.
·
Yeni
kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin yeni devletin başkanının da seçilmesi
için, o güne kadar devlet başkanlığı görevi, Türkiye Büyük Millet
Meclisi (TBMM) Başkanı olarak Atatürk tarafından yürütülmüştü.
·
1921
Anayasa’sı şu maddelerle revize edildi:
· "Türkiye
Devleti'nin hükümet şekli cumhuriyettir."
· "Türkiye Devleti,
yönetim birimlerini Bakanlar Kurulu aracılığıyla yönetir."
· "Cumhurbaşkanı,
Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kendi üyeleri arasından bir seçim
dönemi için seçilir."
· "Cumhurbaşkanı,
devletin başkanıdır. Bu sıfatla gerekli gördükçe Meclis ve Bakanlar Kuruluna
başkanlık eder (TC,1921).”
Bu maddeler TBMM’de görüşülerek,
oturuma katılan 158 üyenin tamamının oyuyla "Yaşasın Cumhuriyet"
sesleriyle kabul edildi.
4.GMK. Atatürk’ün Mesut, Başarılı ve Muzaffer Cumhuriyet Mesajı
·
TBMM’de
yapılan gizli oylamada 158 milletvekilinin tamamının oyunu alan Gazi Mustafa
Kemal Atatürk, TBMM tarafından yeni Türk devletinin ilk cumhurbaşkanı seçildi.
·
Seçim
tamamlanınca, Gazi Mustafa Kemal, “Türkiye Cumhuriyeti mesut, başarılı ve
muzaffer olacaktır" sözüyle umut, ümit ve özgüven dolu mesajlar verdi.
·
Böylece
devletin adı ve rejimiyle ilgili tartışmalara son verildi ve devlet başkanlığı
konusu çözüme kavuştu. Hükümetin kurulma şekli yeniden düzenlendi.
·
Buna
göre; Cumhurbaşkanı başbakanı atayacak, başbakan da bakanlarını seçip
cumhurbaşkanının onayına sunacaktı. Bu uygulamayla, Meclis Hükümeti Sistemi
yerine parlamenter rejime geçilmiş oldu.
5.Memlekette Herkesi
Kucaklayan ve Kollayan Cumhuriyet Bayramı
·
Cumhuriyet’ Bayramı; 26 Ekim 1924'te yayımlanan
kararname ile düzenlenecek etkinliklerle
kutlanmasına, 29 Ekim 1925 yılından
günümüze kadar da ''Milli Bayram'' olarak kutlanmasına başlandı (Atatürk Araştırma Merkezi, 1995).
·
29 Ekim 2024’de de Cumhuriyet Bayramı Cumhuriyet ve Onun Kurucu Felsefesine uygun demokrasi
aşıkları tarafından Türkiye Coğrafyası’nda daha
da artan çoşku, bağlılık ve şükran hisleriyle kutlanıyor.
6.
Sonuçlar
“Türkiye Coğrafyası’nın Dünü,
Bugünü ve Geleceği; Cumhuriyet’tir” konulu bu çalışmadan çıkarılabilecek
sonuçlardan bazıları aşağıda sıralanmaktadır:
·
Türkiye Cumhuriyeti’nin 101. yaşında Gazi Mustafa
Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının aradan geçen 101 yılda ne kadar kıymetli
ve değerli bir yaşam alanı oluşturduğu 2024
Türkiye’sinde yaşanan iç ve
dış odaklı sosyo-kültürel, ekonomik ve
siyasal krizlerle daha iyi
görülmektedir.
·
Cumhuriyet, demokratik bir ülkenin bozulmaz
bağımsızlık ve özgürlük simgesidir.
7.Öneriler
“Türkiye Coğrafyası’nın Dünü,
Bugünü ve Geleceği; Cumhuriyet’tir” konulu bu çalışmada geliştirilen öneriler
aşağıda sıralanmaktadır:
·
29 Ekim Cumhuriyet çoşkusu gösterişli ve renkli
anti-sosyal medyatik araçlarla yazısal ve imgesel iletilerle değil;
Cumhuriyetin kıymetini ve harbiyesini yüreğinde, zihninde ve
gönlünde hisseden herkes tarafından bayram ikliminde kutlanmalıdır.
· Cumhuriyet;
egemenlik
hakkının belli bir kişi veya oligard aileye ait olduğu monarşi ve oligarşi kavramlarının
karşıtı olduğundan, Cumhuriyet Bayramı da Türk Ulusu’nun ve cumhurun
özü olan gerçek cumhurlarla kutlanmalıdır.
· Yaşanılan son terör olayında (TUSAŞ, Kazan-Ankara: 23.10.2024;) kaybettiğimiz
şehitlerimizi rahmetle
anarken ve yaralı
vatandaşlarımıza ivedi şifalar dilerken, Cumhuriyet Bayramı
Türkiye Coğrafyası’nın her
köşesinde heyecanla kutlanmalıdır.
“Şerefli bir yaşamın bedeli, her ne olursa olsun ödenir. Küçük oyunlar,
küçük oyuncularındır. Onlar, okyanusta boğulmanın adabını bilemezler! Cumhuriyet
erdemdir (Atatürk,2020)”.
Çünkü Cumhuriyet; Kimsesizlerin kimsesi
ve tümel iyiliklerin adıdır
(Karaağaçlı, 2024).
Cumhuriyet, Gazi
Mustafa Kemal Atatürk’ün 101 yıl önce
öngörüp, feraset ve basiretle vurguladığı gibi; "Egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur" mottosunun ilelebet
sürecek ve değişmeyecek ilkesidir.
“29 Ekim 1920’de
başlayan Türkiye Cumhuriyeti ışığımız
dün olduğu gibi bugünde ve gelecekte sonsuza dek
hiç sönmesin.”
_________
Kaynaklar
Atatürk, G.M.K. (2020). Cumhuriyetimizin
Emanetçisi Olan Çocuklarımız İçin Nutuk. Kripto Basın Yayın.
Atatürk Araştırma Merkezi. (1995). "29 Ekim Cumhuriyet
Bayramı". Atatürk Araştırma
Merkezi Dergisi. 11 (33).
Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları. ss. 771-779. ISSN 1011-727X.
Karaağaçlı, M. (2024). Bilimsel
Araştırma ve Etik İklimi. Karaağaçlı
Kitapları No:21. Ankara: Bizim Büro
Kitapçılık.ISBN No:978-605.80173-5-1
TC. (1921). Teşkilâtı Esasiye Kanunu. Kanun Numarası : 85, Kabul Tarihi : 20/1/1337
(1921).
_____________
İletişim ve Erişim
*Dr. Öğr. Üyesi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, EBB
Öğr.Üyesi.
e-posta
: mkara@gazi.edu.tr
ORCID :
https://orcid.org/0000-0003-3488-1021
Web (1):
w3.gazi.edu.tr/~mkara
Web (2): https://avesis.gazi.edu.tr/mkara
Web (3): www.yurtspor.com
Web (4): www.mektepligazete.tebeşir
Web (5): www.mektepligazete.bülten
Facebook
(1): Kirizma
Facebook
(2): Mustafa Karaağaçlı
X : M_Karaagacli_
İnstagram
: mustafakaraagacli1
Blog :mustafakaragacli.blogspot.com