3. Ulusal Başkent Disiplinler Arası Bilimsel Çalışmalar Kongresi, Ankara, Türkiye, 14 - 15 Mart 2021, ss.150-165
Üniversitelerin ya da bünyelerindeki programların mevcut durumunu ve dolayısıyla başarısını
konu edinen çalışmalar literatürde bulunmaktadır. Üniversitelerin programlarının başarısını
ölçmeye veya değerlendirmeye yönelik farklı yaklaşım ve yöntemler kullanmak olasıdır. Bu
konuda temel problem programların başarı düzeyinin nesnel yaklaşım ve yöntemlerle
ölçmektir. Bu düşünceden hareketle bu çalışmanın temel amacı Türkiye’deki üniversitelerin
kimya öğretmenliği programlarının yükseköğretim kurumları (YKS) sınavındaki taban
puanlara göre çok ölçütlü karar verme yöntemlerinden CRITIC (Criteria Importance Through
Intercriteria Correlation) ve TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal
Solution) yöntemi ile değerlendirmeye çalışmaktır. Çalışmanın iki alt amacı ise şöyledir:
YKS’de kimya öğretmenliği programlarına kayıt hakkı kazanan son öğrencinin YKS test
netleri ve ortaöğretim başarı puanı (OBP) temelinde kimya öğretmenliği programlarının
sıralanmasıdır. Çalışmanın ikinci alt amacı ise çok ölçütlü karar verme yöntemleri ile
belirlenen sıralama ile YÖKATLAS sıralaması arasında farklılık olup olmadığını
araştırmaktır. Bu çalışmanın verileri YÖKATLAS 2020 YKS veri tabanından sağlanmıştır.
Çalışmanın kapsamı YKS 2020 dönemi ile sınırlı bulunmaktadır. Çalışmanın kapsamına YKS
2020 döneminde kimya öğretmenliği programında öğrenci alan dokuz üniversitenin
bünyesinde yer alan 10 kimya öğretmenliği programı alınmıştır. Bu çalışmada kimya
öğretmenliği programlarının sıralanmasında dokuz kriter belirlenmiştir. Çalışmanın
sonuçlarına göre kimya öğretmenliği programlarının sıralanmasında esas alınan dokuz kriterin
ağırlıkları CRITIC yöntemle hesaplanmıştır. TOPSIS sonuçlarına göre çalışma kapsamındaki
10 kimya öğretmenliği programı kriterlere göre göre sıralanmıştır. Sonuçlarda CRITIC ve
TOPSIS metot ile belirlenen sıralama ile YÖKATLAS veri tabanındaki sıralama farklılık
göstermiştir. Çalışmada önerilen yaklaşımla yapılan sıralama neticesinde beş kimya
öğretmenliği programının sıralamasının değiştiği ve diğer beş kimya öğretmenliği
programının sıralamasının aynı kaldığı görülmüştür.
Studies about the current situation and successes of universities or their programs were made
and have been found in the related literature. Different approaches and methods for measuring
and evaluating the current situation or successes of programs of universities can be used. In
this regard basic issue is to measure the success level of programs by the objective approaches
and methods. From this viewpoint the main aim of this study is to evaluate of the chemistry
teaching programs of universities in Turkey according to placement base score in the higher
education institutions examination (YKS) by the CRITIC (Criteria Importance Through Intercriteria Correlation) and TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal
Solution) methods that are multi-criteria decision-making methods. One of the sub aims of
the study is to rank the chemistry teaching programs base on the net number of the correct
answer of the tests in the higher education institutions examination (YKS) of the last student
that taken the chemistry teaching programs and high school grade point average (OBP).
Second of the sub aim is to investigate the difference between the rankings the chemistry
teaching programs that are made by the CRITIC and TOPSIS methods and ranking the
chemistry teaching programs of the YÖKATLAS data base. Data of this study have been
obtained from the YÖKATLAS 2020 YKS data base. Extent of this study is limited term of
YKS 2020. Scope of the study was taken ten chemistry teaching programs from the nine
university that taken the students to the chemistry teaching programs in YKS 2020 term. In
this study nine criteria were determined for ranking the chemistry teaching programs.
According to the results criteria weights that were based for ranking of the chemistry teaching
programs were calculated by the CRITIC method. According TOPSIS results the ten
chemistry teaching programs based on the criteria were ranked. Results of the study were
demonstrated the difference between the ranking by the CRITIC- TOPSIS methods and the
ranking of the YÖKATLAS data base. Results were indicated that ranking of the five
chemistry teaching programs were changed and the rest of the five the five chemistry teaching
programs were remained same according to the results of the CRITIC and TOPSIS methods.