P-TİP Bİ2TE3 YARIİLETKENLERİN 291-373K SICAKLIK ARALIĞINDAKİ TERMOELEKTRİK PARAMETRELERİNİN ARAŞTIRILMASI

Creative Commons License

Ahıska R., Ömer G., Aydoğan A.

5. ULUSLARASI ANTALYA BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR VE YENİLİKÇİ ÇALIŞMALAR KONGRESİ, Ankara, Türkiye, 26 - 28 Temmuz 2023

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüz dünya, ısı enerjisini direkt elektrik enerjisine dönüştürme ve elektrik enerjisini direkt ısıya çevirmek gibi problemler ile ilgili yarıiletkenlerin termoelektrik özelliklerinin araştırılmasına ağırlık vermiştir. Ayrıca yarıiletkenlerin termoelektrik özelliklerinin araştırılması, yarıiletken fiziğinin temel araştırmalarından olup buna bağlı bilim dallarının gelişmesi açısından da önem taşımaktadır. Termoelektrik yarıiletkenler şu anda bile en çok kullanım alanına sahip oldukları bilinmekte; yakın bir gelecekte de, daha farklı alanlarda kullanılabileceği düşünülmektedir. Termoelektrik yarıiletkenlerden yapılan sistemler, uzay teknolojisinden beyaz eşya teknolojisine kadar uzanan geniş bir alanda kullanılmaktadır. Bu sistemlerin araştırılması günden güne derinleşerek ve genişleyerek devam etmektedir. Çünkü burada elde edilen temel bilgiler diğer teknolojilere göre daha kısa süre içinde sanayide aktarılmakta ve para kazandırmaktadır. Bundan dolayı en çok araştırma yarıiletkenlerin termoelektrik özellikleri ve termoelektrik teknolojisi üzerinde yoğunlaşmış durumdadır. Makalede, P-tip Bi2Te3 yarıiletkenlerin 291-373K sıcaklık aralığındaki termoelektrik parametreleri incelenmiştir.  Bu çalışmada iki farklı yöntemle elde edilmiş P tipi iki çeşit yarıiletkenin termoemk, elektrik iletkenliği, ısı iletkenliği, Z parametresinin yüksek sıcaklıklardaki davranışları araştırılmış ve teorik bulgularla kıyaslanmıştır. Ayrıca, elektrik iletkenliğinin sıcaklığa göre değişimini kullanarak yarıiletkenlerin enerji bantlarındaki yasak aralığı ayrı ayrı hesaplanmış ve teori  ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen deneysel sonuçlar hata sınırları içinde literatürdeki teorik bilgilerle aynı olduğu tespit edilmiştir.