19.İnternational Scıentıfıc Research Congress Social and Educational Scıences, Ankara, Türkiye, 16 - 17 Mart 2024, cilt.1, ss.56, (Özet Bildiri)
Tarihin ilk dönemlerinden bu yana bireyler kültürel, sosyal, ekonomik vb. çeşitli gruplar etrafında
toplanarak sınıflar oluşturmuş ve bu gruplar sınırlılığında kişiliklerini şekillendirmiştir. Bu
şekillendirme süreci, aynı gruba mensup olan bireylerin ortak beklenti oluşturmalarını sağlayarak,
grubun kaygı ve beklentilerini içselleştirerek anlayan bireylerin ön plana çıkmasını içermektedir.
Buradan hareketle her dönemin, toplumsal özelliklerle beraber bireysel özellikleri de şekillendirdiği ve
kendi dönemsel liderlerini yarattığı ifade edilebilir. Bilim ve teknolojinin ilerlemesine paralel olarak
örgütler, yeniden yapılandırma yoluna gitmek zorunda kalmış, bu durumda da liderlerin sahip olduğu
özellikler, örgütün ve örgüt üyelerinin değişime bakış açısını etkilemiştir. Süreklilik arz eden bu yenilik
ve değişimler, yöneticiden yöneticiye değişmeyeancak sürekli gelişen sürdürülebilir liderliğin önemini
ortaya çıkarmıştır. Bu kapsamda çalışma; sürdürülebilir liderlik uygulamalarının, çalışanların iş tatmini,
bağlılık ve psikolojik iyi oluşu üzerindeki olumlu etkilerini vurgulayarak, bu liderlik yaklaşımlarının
mesleki tükenmişliği azaltma potansiyeline işaret etmektedir. 2022-2023 eğitim-öğretim yılının ikinci
döneminde Ankara ilinin Çankaya, Etimesgut ve Sincan ilçelerinde görevli 278 sınıf öğretmenine
Çayak'ın geliştirdiği Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği ve Maslach Mesleki Tükenmişlik Envanteri
uygulanmıştır. Veriler yüz yüze ve google form aracılığıyla toplanmıştır. Ergin tarafından geçerlik
güvenirlik çalışması yapılan Maslach Tükenmişlik Envanteri 22 maddeden ve “Duygusal Tükenmişlik,
Duyarsızlaşma, Düşük Kişisel Başarı” olmak üzere üç alt boyuttan oluşmaktadır. Cronbach Alpha
katsayısı duygusal tükenme boyutu için 0.88, duyarsızlaşma boyutu için 0.78, kişisel başarı boyutu için
0.74 olarak bulunmuştur. Bu ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması araştırmacı tarafından tekrar
yapılmıştır. Duygusal tükenme boyutuna ait güvenirlik katsayısının .78, duyarsızlaşma boyutuna ait
katsayı .70 ve kişisel başarı boyutuna ait katsayı .66 olduğu elde edilmiştir. Çayak (2018) tarafından
geliştirilen Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği 36 maddeden ve “Ekonomik Sürdürülebilirlik, Kültürel
Sürdürülebilirlik, Sosyal Sürdürülebilirlik ve Yönetsel Sürdürülebilirlik” olmak üzere dört alt boyuttan
oluşmaktadır. Ölçeğin her bir alt boyutu için hesaplanan Cronbach Alpha katsayısı ekonomik
sürdürülebilirlik için 0.92, kültürel sürdürülebilirlik için 0.84, sosyal sürdürülebilirlik için 0.87 ve
yönetsel sürdürülebilirlik için 0.97 bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir, Liderlik, Mesleki, Tükenmişlik, Müdür, Öğretmen