Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. ULUSLARARASI SANAT VE TASARIM ARAŞTIRMALARI KONGRESİ (ART&DESIGN-2022), Kayseri, Türkiye, 20 - 21 Haziran 2022
Küresel ısınmanın dünyayı etkilediği ve sürekli olarak iklimsel bir farklılaşmanın yaşandığı dünyamızda binalarda görsel, ısıl, işitsel konforun sağlanması mimarinin en önemli sorunlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. İklim değişikliği ve çevreye etkisi gözle görülür bir gerçek ve bu değişimin en çok etkilendiği alanlardan biri olan mimarinin değişikliğe adapte olabilmesi gerekliliği bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Değişen iklim şartlarına ve çevreye uyarlanabilir yapılar ve yapı elemanları tasarlamak çevrenin korunması ve sürdürülebilirlik açısından da önemlidir. Değişen iklim koşullarına bağlı olarak farklılaşan tasarım parametreleri incelendiğinde performansa dayalı adaptif tasarımların günümüzde önem arz ettiği görülmektedir. Adaptif tasarımlarda özellikle cephe ve kabuktaki hareketli olabilme kabiliyeti sayesinde binanın dış çevreye hızlı uyum sağlaması ve kullanıcı gereksinimlerine pratik çözümler bulabilmesini sağlamaktadır. Böylece binanın çok az enerji harcayarak ve hatta bazı durumlarda hiç enerji harcamayarak yaşam döngüsünü sürdürmesine yardımcı olmaktadır. Binanın zamanla çevresel etkenler sebebiyle hasar görmesinin önüne geçilebilmesi için cephe ya da bina kabuğunun uyarlanabilir ve esnek olması gerekmektedir. Bu sayede bina dinamik koşullara uyarlanabilir olmakta ve bina ömrünün uzaması da sağlanmaktadır. İklim şartlarına ve çevreye uyarlanabilir yapılar her koşula adapte olabilmesi özelliği, çevrenin korunmasına ve en önemlisi sürdürülebilir olması ile geleceğin yapım teknikler arasında tercih edilen ilk sıralarda olabileceği sonucu kaçınılmazdır. Çalışma kapsamında tam olarak bu sebeplerden ötürü, değişen iklim senaryolarının mimariye etkisi, iklime uyarlı koşullara adapte olabilen yapılar, adaptif mimarlık konuları üzerinde durulmaktadır. Adaptif mimarlığın avantajları, gelecek potansiyelleri ve geleceği konuları araştırılmış olup tasarım stratejileri hakkında genel bilgiler verilmektedir. Çalışmanın amacı; adaptif cephe ve bina kabukların ele alınması, uyarlanabilir yapı tasarlanırken dikkat edilmesi gerekenlerin ortaya koyulmasıdır. Çalışma yöntemi olarak iz sürme yöntemi kullanılmış olup, ilgili literatür araştırmaları yapılarak bu alanda yapılmış araştırma örnekleri ve mevcutta inşa edilmiş olan örnek yapılar üzerinden adaptif yapılar için sistemlerin kurgulanırken ve mevcut binalarda iyileştirme yapılırken dikkat edilmesi gereken kriterlerin neler olduğunun ortaya koyulması amacıyla bu alanda yapılmış olan çalışmalar ve yapı örneklerinin özellikleri incelenmiştir. Çalışma günümüzde yapılmış olan yapılara entegre edilecek olan ve gelecekte yapılacak olan adaptif bina ve kabuk tasarımlarında projenin içeriğine uygun ve bina ihtiyacına göre çevreye en uyumlu aynı zamanda çevre koşullarından yararlanabilen konseptler oluşturulabilesi için bir rehber görevi görmeyi amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Adaptif Mimarlık, Bina Kabuğu, Uyarlanabilir Cephe