Akademik Veri Yönetim Sistemi
Afet ve Risk Dergisi, cilt.5, sa.2, ss.545-559, 2022 (Hakemli Dergi)
Binalarda tahliye performansını analiz etmenin en gerçekçi yöntemi tahliye tatbikatlarıdır. Ancak, özellikle yüksek kullanıcı kapasitesine sahip binalarda bu tatbikatların uygulanması önemli fiziksel riskler ve lojistik zorluklar barındırmaktadır. Teknolojideki gelişmelerle birlikte, bilgisayar tabanlı simülasyon teknikleri, tahliye çalışmalarında güvenli ve kontrollü bir ortam sağlayarak önemli bir araç haline gelmiştir.
Bu çalışmada, Türkiye İmar Yönetmeliği'ne göre yüksek yapı sınıfında yer alan Gaziantep Ek Adliye Binasının tahliye etkinliği incelenmiştir. Bina, önceden tanımlı yöntemlerle test edilmiş olmakla birlikte, bu çalışmada uluslararası tahliye standartlarına uygun performans tabanlı bir yaklaşımla yeniden analiz edilmiştir. Simülasyonlar, Pathfinder yazılımı kullanılarak, hem ön tanımlı hem de performans tabanlı modelleme yöntemlerine göre gerçekleştirilmiştir.
Elde edilen sonuçlara göre, binanın National Fire Protection Association (NFPA) tarafından belirlenen kullanıcı yükü temel alınarak 45 dakika 35 saniyede tahliye edilebildiği görülmüştür. Günlük normal kullanım senaryosu için öngörülen tahmini kullanıcı yüküne göre ise tahliye süresi 18 dakika 50 saniyeye düşmüştür. Ayrıca, yüksek katlı binalarda etkin tahliyeyi destekleyecek tasarım stratejilerine de çalışmada yer verilmiştir.
Bu bulgular, yüksek binaların tasarım sürecinde performans tabanlı tahliye analizlerinin entegre edilmesinin, çeşitli acil durum senaryoları karşısında kullanıcı güvenliğini sağlamak açısından kritik önem taşıdığını göstermektedir.
Yüksek binalar
Tahliye analizi
Simülasyon çalışması
Pathfinder
Gaziantep Ek Adliyesi
Evacuation drills are recognized as the most realistic method for analyzing building evacuation performance. However, conducting full-scale drills, particularly in high-occupancy buildings, poses significant physical risks and logistical challenges. With advancements in technology, computer-based simulation techniques have increasingly become an essential tool in evacuation studies, offering a safer and more controlled environment for performance evaluation.
This study investigates the evacuation efficiency of the Gaziantep Annex Courthouse, classified as a high-rise building according to the Turkish Zoning Regulation. The building was initially evaluated through predefined methods; however, in this study, it was reanalyzed using a performance-based approach consistent with international evacuation standards. Simulations were conducted utilizing the Pathfinder software, focusing on both predefined and performance-based methodologies.
The results revealed that, based on the occupant load defined by the National Fire Protection Association (NFPA) standards, the building could be evacuated in 45 minutes and 35 seconds. Conversely, under the estimated occupant load reflecting normal daily conditions, the evacuation time was significantly reduced to 18 minutes and 50 seconds. Additionally, the study highlights critical architectural and design strategies necessary for promoting effective evacuation in high-rise buildings.
These findings underscore the importance of integrating performance-based evacuation analyses during the design phase of high-rise structures to ensure occupant safety under various emergency scenarios.
High-rise buildings
Evacuation analysis
Simulation study
Pathfinder
Gaziantep Annex Courthouse